Balmoral
Gisteren is koningin Elizabeth II overleden. Min of meer plotseling want twee dagen eerder, op dinsdag 6 september, ontving ze, op kasteel Balmoral in Schotland, nog Liz Truss die de dag ervoor door de Conservatieve Partij als opvolger van Boris Johnson gekozen was en door Elizabeth officieel tot premier benoemd werd.
Gedurende mijn hele leven was Elizabeth koningin van Engeland (plus van nog een aantal andere landen), een periode die begon toen haar vader, koning George VI, in februari 1952 overleed. Ze was toen 25. In die tijd heersten de Britten nog over een wereldrijk, een situatie waaraan tijdens haar regeer-periode gaandeweg een einde zou komen en die tegenwoordig voornamelijk nog voortleeft in allerlei theatrale ceremonies en tradities, stammend uit dat roemrijke verleden maar die geen enkele betekenis in het heden meer hebben.
Elizabeth was een zeer gelovig mens die er diep van overtuigd was dat ze door de goddelijk voorzienigheid op de Britse troon beland was. Hetgeen op zich niet zo'n rare gedachte is want bij haar geboorte zag het er nog naar uit dat haar oom Edward, en diens eventuele nazaten, voor de opvolging van koning George V zouden gaan zorgen. Het liep echter anders en zo kwam ze op jonge leeftijd plotseling in een avontuurlijk en glamoureus leven terecht, waardoor ze voortaan niet alleen ontelbare handen moest schudden maar eveneens allerlei interessante personen ontmoette, iets waar ze vaak zichtbaar van genoot. Want zelf was ze per slot van rekening, afgezien van haar kleding, nogal een kleurloze figuur, zeker in vergelijking met markante persoonlijkheden als Margareth Thatcher of Lady Di, twee vrouwen die eveneens haar levenspad kruisten.
Elizabeth en Vladimir Putin, Londen april 2000.
Westminster Abbey
De kroning van Elizabeth speelde zich op 2 juni 1953 af in Westminster Abbey, de pracht en praal waarmee die gebeurtenis plaatsvond gaan we ongetwijfeld opnieuw zien bij haar uitvaart over een dag of tien. Daarna breekt er een nieuw tijdperk aan en is het niet onwaarschijnlijk dat het Verenigd Koninkrijk en het Brits Gemenebest in versneld tempo verder zullen desintegreren. Want niets blijft immers zoals het is, al helemaal niet wanneer degene die als laatste de eenheid nog enigszins symboliseerde voorgoed van het toneel verdwenen is.
Op de foto hieronder is koningin Elizabeth II (1926-2022) te zien met haar moeder en grootmoeder, de koningin-gemalinnen Elizabeth (1900-2002) en Mary (1867-1953), tijdens de begrafenis van George VI in februari 1952. Drie vorstinnen die samen bijna 150 jaar geschiedenis en continuïteit van de Britse monarchie vertegenwoordigen. Nu maar afwachten hoe de inmiddels bejaarde koning Charles en zijn echtgenote Camilla de komende jaren met hun rol zullen omgaan. Dus of zij zich ook enkel door pompeuze protocollen en rituelen laten leiden of voor een meer eigentijdse invulling kiezen. Aangezien het Verenigd Koninkrijk sinds de Brexit in snel tempo, zowel in economisch als sociaal opzicht, aan het instorten is lijkt dat laatste me zeer raadzaam, anders treft hen waarschijnlijk hetzelfde lot dat een eeuw geleden de andere grote Europese vorstenhuizen beschoren was.
©Huub Drenth