Assad gevlucht

 

Een snelle opmars

Het regime van de Syrische dictator Bashar al-Assad is, na amper tien dagen strijd, ten val gebracht. De hoofdstad Damascus is bevrijd, verklaarden rebellen van Hayʼat Tahrir al-Sham (HTS) vanochtend vroeg. Over het lot van Assad - in het verleden altijd militair gesteund door zijn bondgenoot Vladimir Putin, wiens leger zowel over een marinehaven als een luchtmachtbasis in het noordwesten van Syrië beschikt - is weinig bekend, behalve dat hij de stad zou zijn ontvlucht. Sommige bronnen melden dat hij mogelijk is omgekomen bij een vliegtuigcrash.*1

De rebellen hebben in de hoofdstad Damascus gevangenen uit de gevreesde Sednaya gevangenis bevrijd, zo melden ze op Telegram. Op X zijn beelden te zien van gevangenen die uitgelaten door de straten van Damascus rennen, ook liepen mensen met zakken en dozen het pand van de centrale bank van Syrië uit.

Tientallen Syriërs zijn een kijkje komen nemen bij het geplunderde paleis van president Bashar al-Assad. Mannen, vrouwen en kinderen struinen vrijelijk rond in de luxueuze residentie. Een journalist van AFP zag dat kamers in het gebouw volledig zijn leeggehaald. Er staan alleen nog een paar meubels.

 

 

Ook Putin verliest

Bashar al-Assad is in Moskou. Rusland zal hem en zijn familie asiel verlenen, dat meldde later vandaag het Russische persbureau Tass, op basis van een bron in het Kremlin. Wat dit voor consequenties gaat hebben voor de Russische aanwezigheid in Syrië, met name voor de marinehaven in Tartus en de vliegbasis Khmeymim bij de stad Latakia, is nog onduidelijk. De Russische luchtmacht wordt verantwoordelijk gehouden voor het sinds 2015 bombarderen van stellingen van Syrische opstandelingen, het is dan ook niet verbazingwekkend dat de rebellen de Russen niet bepaald een warm hart toedragen.*2

De havenfaciliteit in Tartus is het enige reparatie- en bevoorradingscentrum van Rusland in het Middellandse Zeegebied en vormt, samen met de vliegbasis bij Latakia, voor Moskou een belangrijke springplank voor de overzeese operaties in Afrika. Het verlies ervan zou een gevoelige klap zijn voor het Kremlin omdat Rusland verder geen steunpunten in en rond de Middellandse Zee heeft. Sowieso betekent de ineenstorting van Assads regime een enorm gezichtsverlies voor Vladimir Putin, die immers niet meer in staat bleek om zijn Syrische bondgenoot in het zadel te houden, waardoor het bericht ongetwijfeld ook met veel gejuich ontvangen is in Oekraïne.

Huub Drenth

Bronnen: Sky News en BNR.

 

 

*1 Bashar al-Assad wist als dictator zijn vader (generaal) Hafiz al-Assad, aan de macht van 1971 tot 2000, qua wreedheid ver te overtreffen. Toen het Syrische volk in 2011, tijdens de 'Arabische Lente', tegen hem in opstand kwam reageerde hij op niets ontziende wijze. Hij bombardeerde steden en sloeg betogingen met extreem geweld neer. Hij deinsde er zelfs niet voor terug om chemische wapens tegen zijn eigen onderdanen te gebruiken. Vele duizenden Syriërs verdwenen in de gevangenis, waar ze werden gemarteld en gedood. Naar schatting zijn er tijdens zijn regime 600.000 inwoners omgekomen, minstens een derde daarvan waren onschuldige burgers. Ruim 6,5 miljoen mensen (van de in totaal 21 miljoen inwoners) ontvluchtten het land, het merendeel werd opgevangen in omringende landen, met name in Turkije. Ongeveer een miljoen van hen wist Europa te bereiken, Nederland biedt momenteel aan zo'n 150.000 Syrische vluchtelingen onderdak. In Syrië zelf is er sprake van 7,5 miljoen ontheemden.

*2 Zie ook mijn post van 27 februari 2022.

Ba, lily wean!

 

 

The Great Silkie of Sule Skerry

An eartly nourris sits and sings, 

And aye she sings, Ba, lily wean! **

Little ken I my bairnis father,

Far less the land that he staps in.

 

Then ane arose at her bed-fit, 

An a grumly guest I'm sure was he:

'Here am I, thy bairnis father,

Although that I be not comelie.

 

'I am a man, upo the lan,  

An I am a silkie in the sea;

And when I'm far and far frae lan, 

My dwelling is in Sule Skerrie.'

 

'It was na weel,' quo the maiden fair, 

'It was na weel, indeed,' quo she, 

'That the Great Silkie of Sule Skerrie

Suld hae come and aught a bairn to me.'

 

Now he has taen a purse of goud, 

And he has pat it upo her knee,

Sayin, Gie to me my little young son, 

An tak thee up thy nourris-fee.

 

An it sall come to pass on a simmer's day, 

When the sin shines het on evera stane,

That I will tak my little young son,

An teach him for to swim the faem.

An thu sail marry a proud gunner,
An a proud gunner I'm sure he'll be,
An the very first schot that ere he schoots,
He'll schoot baith my young son and me.

 

 

Norn en Scots

Een vrouw met een baby klaagt dat ze de vader van haar kind niet kent en dat ze evenmin weet waar hij woont. Ineens staat er echter een persoon aan het voeteneind van haar bed die haar vertelt dat hij de vader is. Het is een silkie, iemand die van gedaante kan veranderen; op land is hij een man en in zee neemt hij de vorm van een zeehond aan. Hij leeft op een verafgelegen eiland dat Sule Skerry heet. De silkie geeft haar een buidel met goud, neemt de baby van haar over en voorspelt op de valreep ook nog dat ze met een jager gaat trouwen die met zijn kogels zowel hem als hun kind zal doden.*1

Het lied werd, in deze vorm, gezongen op de Shetlandeilanden en is daar omstreeks 1850 opgetekend door een zekere captain F. W. L. Thomas. Op de eilanden werd vele honderden jaren Norn, een taal die afstamt van het Oud-Noors van de Vikingen, gesproken maar in de negentiende eeuw komt hier definitief een einde aan. Vanaf dan wordt er in de archipel enkel nog in een variant van het Engels die als Scots bekend staat met elkaar gecommuniceerd.

 

Scots en Gaelic

Het Shetland Scots is een dialect dat weliswaar verwant is aan het Scots zoals dat in het oosten en zuiden van Schotland wordt gesproken, maar dat daarnaast z'n woordenschat deels aan het Oud-Noors ontleent.*2 Hetgeen trouwens ook van toepassing is op het dialect van de iets zuidelijker gelegen Orkneyeilanden. Het Scots hoort bij de West-Germaanse talen en is dus niet verwant aan het Gaelic, het Schots-Gaelisch (Keltisch) dat met name in het uiterste westen van Schotland nog veel sprekers kent. Aangezien het Shetland Scots een dialect is dat gesproken wordt door een relatief kleine groep verliest het tegenwoordig steeds meer terrein aan het Scots dat op het vasteland gangbaar is. Voor het Orkney Scots geldt dit nog sterker. Verreweg de meeste bewoners van beide eilandengroepen zijn afstammelingen van de Vikingen, maar uit hun taal zal dat binnen afzienbare tijd niet meer af te leiden zijn.

In de video wordt het lied over de silkie van Sule Skerry gezongen door de Engelse folkgroep The Unthanks, met als gast de Ierse zangeres Julie Fowlis die een bijdrage in het Gaelic levert. The Unthanks zijn afkomstig uit het uiterste noordoosten van Engeland, niet ver van de grens met Schotland, waarschijnlijk spreken zij van huis uit dus ook een soort Scots. Of iets wat er enigszins op lijkt, althans.*3 Ze hebben de door captain Thomas opgetekende tekst her en der wat aangepast waardoor de song ook voor een tegenwoordig publiek nog steeds toegankelijk is.*4


©Huub Drenth

Vrouwelijke silkie.

 

** Ba, lily wean = huil maar, lief kind.

*1 About Silkies (Wikipedia).
*2 History of the Shetland dialect.
*3 The Unthanks (Wikipedia).
*4  The lyrics as sung by The Unthanks.

Het doel van de reis

 

 

  

Ithaka

Wanneer je je reis naar Ithaka aanvangt,
bid dan dat de weg lang mag zijn,
vol avontuur, rijk aan stof tot kennis.
Wees niet bang voor de Lestrygonen
en de Cyclopen en de toornige Poseidon.
Je zult volk van dat soort nooit tegenkomen zolang
je gedachten verheven blijven en
fier gevoel je lichaam en geest vervult.
Je zult de Lestrygonen nooit ontmoeten,
noch de Cyclopen en de grimmige Poseidon,
als je ze niet in je ziel met je meedraagt,
als je ziel ze niet voor je oproept.

Daarom, bid dat de weg lang mag zijn,
dat het vele zomerochtenden moge geven,
dat je zo vol vreugde, zo vol genot
nooit eerder geziene havens aandoen mag!
Blijf rondhangen op Phoenicische markten
en koop er vele schone zaken:
parelmoer en koralen, amber en ebbenhout
en zoetgeurende parfums van allerlei soort.
Koop zoveel zoetgeurende parfums als je kunt.
Bezoek massa's Egyptische steden,
om er te leren, te leren van hen die kennis bezitten.

Houd je geestesoog steeds vast op Ithaka gericht,
daar te komen is je uiteindelijke doel.
Maar haast je vooral niet,
je reis kan beter jaren en jaren duren.
Werp er desnoods pas het anker uit wanneer je al oud bent,
rijk aan alles wat je onderweg hebt verworven,
maar zonder nog iets van Ithaka te verwachten.

Ithaka schonk je die heerlijke reis,
zonder haar zou je immers nooit de zee op zijn gegaan,
maar nu heeft ze je niets meer aan te bieden.
Ook al tref je er niets aan, dan heeft ze je toch niet bedrogen:
met alle wijsheid die je vergaard hebt, met zoveel ervaring,
begrijp je nu ongetwijfeld de betekenis van Ithaka's.


Konstantínos Petros Kaváfis

 

De zee en de wind

Ithaka is het meest bekende gedicht van de Griekse dichter Konstantínos Kaváfis. De publicatie vond plaats in 1911, in Alexandrië. Het vers ontleent z'n titel aan het eiland Ithaka, de plek waar de Homerische held Odysseus geboren is. Als de Trojaanse Oorlog eenmaal voorbij is krijgt hij met tal van tegenslagen te maken, waardoor het hem steeds maar niet lukt om zijn geliefde eiland te bereiken. Tijdens zijn jarenlange omzwervingen vormt het droombeeld van Ithaka de continue hartslag van dit verlangen.

Kaváfis benadert diezelfde geschiedenis echter vanuit een totaal andere invalshoek. Hij schreef een didactisch-filosofisch gedicht dat als boodschap heeft dat oog hebben voor ervaringen die aan de reis (van het leven) diepte en glans geven belangrijker is dan het zo snel mogelijk bereiken van de bestemming. Die bestemming, ieders persoonlijke Ithaka, is volgens hem dus niet het eigenlijke doel van de reis.

Op YouTube zijn een aantal audio-opnamen van Ithaka te vinden, meestal in het Engels, maar ik heb er de voorkeur aan gegeven om het gedicht in de oorspronkelijke taal te laten horen, simpelweg omdat dan duidelijk wordt hoe ongelooflijk mooi het van toon en opbouw is. Ik sluit niet uit dat Homerus ongeveer zo heeft geklonken als hij de Ilias of de Odyssee declameerde. Om ons heen rukken totalitarisme en fascisme op, zelfs Amerika is inmiddels met huid en haar door een cycloop verslonden, maar gelukkig is mijn vermogen om schoonheid en avontuur te beleven door deze ontwikkelingen nog steeds niet aangetast. Ondanks alle donkere wolkenluchten zet ik mijn reis dus gewoon voort, gedragen door de zee en gestreeld door de wind.

©Huub Drenth

 

Vertaling uit het Grieks: Cornelis Buddingh'.
Voordracht: Argyris Xafis.
Penelope (geborduurd): Gerry Drenth-Welsman.
Odysseus en de sirenen: Bardomuseum, Tunis.

Zie ook: Zeg niet dat het een droom was.

 

Een zwarte nacht

 

Wat ik vooraf al vreesde is gebeurd: Donald Trump en de Republikeinen hebben de Amerikaanse verkiezingen gewonnen. Kamala Harris en de Democraten zijn volledig weggevaagd, geen enkele swing state hebben ze in de wacht weten te slepen. Bovendien is nu ook het Congres, dus zowel het Huis als de Senaat, volledig in Republikeinse handen. Met andere woorden: de komende jaren is het Amerikaanse volk aan de grillen van dictator Donald Trump overgeleverd, tegen tal van Democraten heeft hij al wraakacties aangekondigd, sommigen overwegen zelfs naar het buitenland uit te wijken. Een lange gitzwarte nacht is over het land neergedaald, al beweert Trump zelf dat Amerika onder zijn bewind een gouden eeuw tegemoet gaat. Waarmee hij dan waarschijnlijk vooral zichzelf en zijn rijke politieke bondgenoten bedoelt. HD

 

I Ellada

Aan onze oude moeder
moet je geen hulp geven
ook geen stok bij haar bed
want zij zal elke dag haar kinderen slaan
en mij vagebond noemen als ik iets zeg
Naar willekeur slaat zij haar kinderen
tot slaafse en kruiperige wezens
de jeugd gaat teloor in vuile straten
haar waarde blijft laag bij de grond

Lengo, Lengo, Lengo
regeer mij toch niet langer
Lengo, Lengo, Lengo
tyranniseer mij toch niet langer

 

Als ik mijn stem wil laten horen
bevangt mij schrik van verre schaduwen
maar van goud blijft je gezelschap in mijn leven
en je schoonheid geneest mijn verdriet.
Zeg Oompje, vertel ons eens dat verhaal
hoe onze moeder vroeger toch wel was?
‘Slaag viel er als er rumoer was
maar met strelen en kussen zong ze jullie in slaap.’

 

Lengo, Lengo, Lengo
je breekt me m'n hart
Lengo, Lengo, Lengo
je vergalt me de vreugde.

Daarna werd Oompje wat ernstiger
Krabt zich achter z'n oor en bestelt koffie
‘Moeder,’ zei hij, ‘was een meisje
dat als wees bloemen plukte
Met de bloemen versierde zij haar hoofd
maar 's nachts vielen ze op de grond
en van alle bloemen die de Dood neerlegde
hield zij mij, mocht ik het Leven zien.

 

Lengo, Lengo, Lengo

Je nam mij m'n ziel

Lengo, Lengo, vriendin

eens komen we tezamen.

 

Dat was, kinderen, eens jullie moeder

Daarna raakte de tuin vol rovers

die het meisje kleedden als oude vrouw

door haar vodden kon je haar wonden zien.

En als ze ranselt, als ze schreeuwt

dwingen haar daartoe anderen, met eigen belangen

De droom die vliedt maakt haar bang:

het zoeken naar een verloren vrijheid.’

 

Lengo, Lengo, Moeder

in het vuur van de oven

Lengo, Lengo, Moeder

zeg ons nog eens wat je wil.

Slag bij Thermopylae, 480 v.Chr.

Griekse tijden

In mijn vorige post refereerde ik al aan de poging van de Perzische koning Xerxes I, in 480 v.Chr., om Griekenland te veroveren. Als de Grieken zich toen niet zo dapper geweerd hadden zou de richting waarin de westerse beschaving zich de afgelopen 2500 jaar ontwikkeld heeft waarschijnlijk een heel andere zijn geweest. Veel autocratischer, veronderstel ik. Dus meer zoals dat in de rest van de wereld het geval is en nu dus waarschijnlijk ook in de Verenigde Staten. Ik moest erdoor aan het lied I Ellada (Griekenland) van de Griekse componist Yannis Markopoulos denken, in de video wordt het vertolkt door zangeres Haris Alexiou terwijl Markopoulos zelf achter de piano zit. Hij schreef het in 1973, vlak voordat kolonel Georgios Papadopoulos, na zes jaar dictatuur, ten val werd gebracht. In eerste instantie was de titel Lengo Lengo, een meisjesnaam waarmee hij op cryptische wijze aan Griekenland refereerde, maar toen de politieke situatie na het herstel van de democratie weer veilig geworden was hernoemde hij het tot I Ellada.

De essentie van zijn woorden is dat 'moedertje' Griekenland, gedurende de jaren van de dictatuur, haar kinderen zwaar heeft verwaarloosd en mishandeld, iets wat de komende tijd mogelijk ook op het democratisch ingestelde deel van de Amerikaanse bevolking van toepassing gaat zijn. Misschien zelfs ook op ons, in Europa, want ook hier lopen immers types zoals Donald Trump rond...

Overigens, na die oorlog tegen de legers van Xerxes besloten de Griekse stadstaten, die voortdurend met elkaar overhoop lagen en elkaar te lijf gingen, om voortaan gezamelijk op te treden als het om een militaire dreiging van buitenaf ging. De Europese naties kunnen daar in deze roerige tijden een belangrijke les uit leren!


©Huub Drenth

 

American Progress - John Gast, 1872.

 

 

Tot op het bot verdeeld

 

Wel of niet Trump

Vandaag vinden in de Verenigde Staten de vierjaarlijkse presidentsverkiezingen plaats. Het Amerikaanse volk kan kiezen tussen een blanke, narcistische, leugenachtige, corrupte, criminele, misogyne, racistische psychopaat, te weten voormalig president Donald Trump, en een door en door fatsoenlijke gekleurde vrouw die in een vorig leven officier van justitie is geweest. Zij is de huidige vice-president en heet Kamala Harris. Je zou denken dat Harris die strijd met gemak gaat winnen maar dat blijkt allesbehalve het geval te zijn. Volgens de peilingen is de stand ongeveer fifty-fifty, dus vooralsnog is de uitslag ongewis.

Wordt het wel of niet Donald Trump, vooral om het antwoord op die vraag gaat het op dit moment. Mocht hij gekozen worden dan heeft dat grote gevolgen, niet alleen voor de Amerikanen maar zo'n beetje voor de hele westerse wereld, en waarschijnlijk zelfs voor de gehele planeet. Zo heeft hij bijvoorbeeld het dreigement geuit om uit de NATO te stappen en ook is hij niet van plan om de militaire steun van de Verenigde Staten aan Oekraïne voort te zetten. De grote toestroom van illegale immigranten uit Latijns-Amerika wil hij met harde hand een halt toeroepen, massadeportaties zijn niet uitgesloten, en aan de torenhoge inflatie gaat hij op korte termijn een einde maken. Vooral op deze twee punten hamert hij voortdurend in zijn ellenlange toespraken, evenals op bescherming van de Amerikaanse economie tegen dreigingen van buitenaf, die hij wil bewerkstelligen door belastingen te verlagen en zware importheffingen in te voeren, met name voor producten uit China.

In klimaatopwarming gelooft Trump absoluut niet - hij wordt onder andere gesponsord door de olie-industrie - en daarnaast voelt hij zich ook nog eens in sterke mate aangetrokken tot autocratisch, zeg maar: dictatoriaal, leiderschap. Kortom, voor de op democratische beginselen gebaseerde westerse beschaving vormt hij een gigantische bedreiging - groter zelfs dan die van de invasie in Griekenland door de Perzische legers van Xerxes I in 480 v.Chr. - iets wat de mensen die op hem stemmen kennelijk niet beseffen, of volstrekt niet kan schelen, en in zekere zin vormen de verkiezingen van vandaag dan ook een soort van nationale intelligentietest. Of misschien volgens toekomstige generaties zelfs een keerpunt in de geschiedenis van de westerse beschaving...

Capitol Hill, Washington DC.

Make America Great Again

Trump wordt met name gesteund door laagopgeleide witte mannen (en vrouwen) die op het platteland en in kleine steden wonen en eveneens mag hij zich, vanwege zijn conservatieve ideeën op het gebied van abortus en genderidentiteit, in de fanatieke steun van de zogeheten 'evangelicals' verheugen; aanhangers van een christelijke stroming - waartoe toevallig ook May Khoen's oudste zus behoort - waarin de bijbel als de onbetwistbare bron van kennis (van gods wil) en als leidraad voor het leven geldt. Velen van hen zijn van mening dat Donald Trump, terwijl hij in tal van strafzaken verwikkeld is, inclusief zedenzaken, door god zelf op zijn nationalistische, moralistische en reactionaire reddingsmissie is gestuurd. Zijn verkiezingsslogan 'Make America Great Again' blijkt eveneens aan hen goed besteed, want wat hen betreft moet het land zo snel mogelijk terug naar de tijden waarin abortus, homoseksualiteit en geslachtsverandering nog niet bij wet toegestaan waren, de uitzetting van arme latino's en hun gezinnen nemen ze dan op de koop toe. Bescherming van het, door god gegeven, leven staat bij hen weliswaar op nummer een maar ook over het aanpassen van de nationale wapenwetgeving hoor je ze niet, dus ongetwijfeld zullen we voorlopig nog regelmatig van school shootings blijven horen.

In tegenstelling tot Donald Trump is Kamala Harris nogal een vage kandidaat. Wat haar politieke programma inhoudt werd absoluut niet duidelijk tijdens de campagne die ze de afgelopen maanden heeft gevoerd. Eigenlijk zei ze alleen maar dat ze geen Donald Trump is en dat men vooral daarom op haar moet stemmen. Toen Joe Biden afgelopen juli, onder zware druk van partijgenoten na een desastreus verlopen tv-debat met Trump, afzag van verdere deelname aan de strijd om het presidentschap moest zij plotseling de fakkel overnemen, terwijl zij zich daar duidelijk niet echt op voorbereid had. Zij heeft zich met name op de vrouwelijke kiezers gericht, het recht op abortus was daarin een belangrijk item, en mogelijk gaat dat vandaag in de staten waarvan de uitslag niet te voorspellen valt, de zogenaamde swing states, het verschil maken. Wat ik overigens sterk betwijfel, eerlijk gezegd.

Wie er ook wint, er breken onzekere tijden aan. Want Amerika zal de komende jaren, hoe dan ook, tot op het bot verdeeld blijven en tevens bestaat natuurlijk het gevaar dat Trumps achterban zich, net zoals vier jaar geleden, niet bij een eventuele nederlaag zal neerleggen en met geweld de uitslag ongedaan zal proberen te maken. Over wat er allemaal kan gebeuren als deze veroordeelde crimineel, schender van de rechtsstaat en mislukte couppleger daadwerkelijk tot president gekozen wordt heb ik het dan nog niet eens.

©Huub Drenth

Russisch roulette

In de klem

De positie van de Russische soldaten in het filmpje is duidelijk die van een spagaat. Ze kunnen niet voor- of achteruit, want aan beide kanten worden ze opgewacht door kogels. Ze hebben dit bericht de wereld ingestuurd in de hoop dat iemand ze gaat helpen. De president wellicht. Dat hun leven voor Vladimir Putin van geen enkele waarde is beseffen ze nog steeds niet, de arme donders. Waarschijnlijk liggen ze dan ook inmiddels allemaal onder de grond, aangezien zich overgeven aan de vijand klaarblijkelijk ook niet bij ze opgekomen is.

 

Russisch oorlogskerkhof.

Nieuwe handleiding

Het Russische ministerie van Noodsituaties heeft op 2 november een bijgewerkte handleiding gepubliceerd over het graven van massagraven in oorlogstijd, meldt The Kyiv Independent. De instructies zijn naar verluidt verspreid onder de Russische troepen. De handleiding bevat instructies en illustraties over het graven van graven ter grootte van 100 lijken. Zo'n graf moet 20 meter lang, drie meter breed en 2,3 meter diep zijn en vereist 368,5 manuren, aldus het document. Het handboek geeft ook aan onder welke omstandigheden het is toegestaan om de doden te cremeren en hoe chemische, biologische of radiologische besmetting tot een minimum kan worden beperkt.


Bronnen:
The Sun, 3 november 2024,
BNR Nieuws, 4 november 2024.

 

Gracias a la vida

Onzalige gebeurtenissen

Over vijf dagen worden er in de Verenigde Staten presidentsverkiezingen gehouden. Donald Trump, een narcistische psychopaat van het zuiverste water en tevens een groot bewonderaar van Vladimir Putin, dreigt dan opnieuw president te worden. In de oorlog tussen Rusland en Oekraïne heeft Rusland ondertussen de beschikking over 10.000 soldaten uit Noord-Korea gekregen, binnenkort verschijnen ze aan het front. In Gaza en Libanon wordt de boel nog steeds door het Israëlische leger platgebombadeerd, iets waar ook maar geen einde aan lijkt te komen. In Spanje, met name in de regio Valencia, is er sprake van hevige regenval en verwoestende overstromingen; fenomenen die duidelijk door klimaatopwarming veroorzaakt worden. Huizen, bruggen en ook complete dorpen zijn verwoest, er is sprake van honderden doden.

In Nederland hebben we veel belangrijkere dingen aan het hoofd, hier wordt inmiddels al maanden geneuzeld over een wet die tot doel heeft om het aantal (islamitische) asielzoekers terug te dringen, aangezien dit onderwerp nou eenmaal het populistische stokpaardje van Geert Wilders is.

Het lied in deze post is een ode aan het leven. En aan de schoonheid ervan. De zangeres, Violeta Parra, is al bijna zestig jaar dood maar in Chili is ze nog steeds een icoon. Op 5 februari 1967, ze was toen 49, schoot ze zich een kogel door het hoofd, dit vanwege een ongelukkige liefde. "Dank aan het leven dat me zoveel heeft gegeven," zingt ze op de lp die ze een paar maanden voor haar dood opnam, als ware het een afscheidsbrief...

©Huub Drenth

Alegría

 

Vandaag precies veertig jaar geleden onderging May Khoen een niertransplantatie. Op dat moment kwam de hoop weer terug in ons leven, dat is de simpelste manier om de betekenis van die gebeurtenis weer te geven.*1 Niet dat het daarna allemaal meteen veel gemakkelijker werd maar wel voelden we ons beiden van een hele zware last bevrijd. Want van een uitzichtloze situatie van geketend zijn (aan nierdialyse) kwamen we vanaf die dag in een zee van vrijheid terecht, ineens was er weer ruimte voor voorspoed en geluk...

Alegría
Come un lampo di vita
Alegría
Come un pazzo gridare
Alegría
Del delittuoso grido
Bella ruggente pena, seren
Come la rabbia di amar
Alegría
Come un assalto di gioia

Alegría
I see a spark of life shining
Alegría
I hear a young minstrel sing
Alegría
Beautiful roaring scream
of joy and sorrow,
so extreme
There is a love in me raging
Alegría
A joyous, magical feeling

Alegría
Come un lampo di vita
Alegría...

  

©Huub Drenth

 

*1 In eerdere posts heb ik natuurlijk aan die historische dag ook al aandacht besteed. Zie mijn 1 oktober-posts van de afgelopen jaren.

Pasión y dolor

Juanes

Ik heb tegenwoordig Spaanse les van een jongedame in Santiago, Chili. Zij onderwijst mij de taal, via internet, aan de hand van Spaanstalige songs. Ik kom in aanraking met 'canciones' die in dat taalgebied heel populair zijn maar waarvan ik nog nooit eerder had gehoord, of die me simpelweg nooit eerder opgevallen zijn omdat mijn interesses ergens anders lagen. Zoals bijvoorbeeld dit lied uit 2005 van de Colombiaanse singer-songwriter Juanes (Juan Esteban Aristizábal Vázquez), getiteld La camisa negra.*1 Toen ik de clip onlangs voor het eerst zag viel ik bijna van m'n stoel van verbazing. En ook van bewondering. Wat een creativiteit! En wat een passie! Spaans is een prachtige en zinderende taal, daar raak ik steeds meer van doordrongen...

La camisa negra

No por pobre y feo, pero por antojado...

Tengo la camisa negra.
Hoy mi amor está de luto.
Hoy tengo en el alma una pena
Y es por culpa de tu embrujo.

Hoy sé que tú ya no me quieres
Y esto es lo que más me hiere
Que tengo la camisa negra
Y una pena que me duele.

Mal parece que solo me quedé
Y fue pura todita tu mentira.
Qué maldita mala suerte la mía
Que aquel día te encontré.

Por beber del veneno malevo de tu amor,
Yo quedé moribundo y lleno de dolor.
Respiré de ese humo amargo de tu adiós
Y desde que tú te fuiste yo sólo tengo...

Tengo la camisa negra,
Porque negra tengo el alma.
Yo por ti perdí la calma
Y casi pierdo hasta mi cama.

Cama cama caman baby,
Te digo con disimulo,
Que tengo la camisa negra
Y debajo tengo el difunto.

Pa' enterrartelo cuando quieras, mamita.

Asi como lo oyes, m'hija.

Tengo la camisa negra.
Ya tu amor no me interesa.
Lo que ayer me supo a gloria,
Hoy me sabe a pura (mier-)

Miércoles por la tarde y tú que no llegas,
Ni siquiera muestras señas,
Y yo con la camisa negra,
Y tus maletas en la puerta.

Mal parece que solo me quedé
Y fue pura todita tu mentira.

Etcétera...

 

*1 Een goede vertaling van La camisa negra is te vinden op Bouwen met taal.

 

©Huub Drenth

 

Joost Klein och Melodifestivalen

Falskt anklagad

Fotografen som blev utsatt för Joost Klein bakom scenen på Eurovision överklagar inte.*1 I ett uttalande säger hon att våld inte borde accepteras under några omständigheter men att hon vill gå vidare med sitt liv. "Min klient vill fokusera på sitt psykiska välmående," säger hennes advokat Kristoffer Ståhl.

Joost Kleins agerande mot en kvinnlig fotograf bakom scenen på Eurovision Song Contest fick honom diskvalificerad från tävlingen. Det resulterade i en polisanmälan men i mitten av augusti meddelade åklagaren att förundersökningen mot den nederländska artisten läggs ner.

Nu har den utsatta fotografen bestämt sig för att inte begära överprövning av åklagarens beslut, det meddelar hon via sin advokat Kristoffer Ståhl. "Min klient hyser inga agg mot herr Klein. Hon anser att våld inte borde vara acceptabelt någonstans, oavsett adrenalin eller upprörda känslor," säger Ståhl.

Det var dagen efter den andra seminfinalen som Joost Klein inte dök upp på ett första genrep inför finalen. Han anklagades för att ha betett sig våldsamt mot en Eurovision-medarbetare bakom scenen. Händelsen polisanmäldes och Eurovision-arrangören EBU diskvalificerade Klein med motiveringen att han brutit mot tävlingens uppförandekod.


Källa: Aftonbladet, 4 september 2024.

Joost K.

 

*1 On 11 December 2023, Dutch broadcaster AVROTROS announced that Joost Klein had been selected as the Dutch representative for the Eurovision Song Contest, which was going to take place in Malmö, Sweden, in May 2024. The whole of Europe expected Klein, after having qualified in the semi-final on 9 May with his song "Europapa", to perform in the final, two days later. On the day of the final, however, the European Broadcasting Union (EBU) announced that Klein had been disqualified from further partaking in the contest, due to an "incident".

According to AVROTROS Joost Klein, immediately after his semi-final performance, was filmed against his will by a Swedish camerawoman and on the spot had objected to what she was doing. The woman alleged that Klein had reacted to the recording by making a "threatening move" towards her. The details of the altercation are unclear, but the Swedish police said they would investigate whether criminal threats had been made. Klein refused to talk to the media about the incident but denied the accusation through his lawyer.

On 12 August, the Swedish public prosecutor's office announced that the case against Joost Klein was closed because it could not be proven that he "was capable of causing serious fear or that [he] had such an intention". On 3 september 2024 the woman's lawyer announced that his client would not appeal against the decision.

By the way: the current executive supervisor of the Eurovision Song Contest, a representative of the EBU who is also in charge of the rules of the contest, is Swedish TV producer Martin Österdahl. Probably the EBU Executive Board, because of Österdahls disproportionate and quite opportunistic decision to disqualify Joost Klein from the contest in May 2024, now will try to get rid of him as soon as possible.

Sources: Wikipedia and Aftonbladet.

 

Wit Goud

De donkergetinte Moldavische

Op een zomerse dag, de zon kwam net op,
keek ik in de tuin van de buren,
en zag een Moldavisch meisje, donkergetint,
terwijl ze druiven plukte.
Ik bloosde en werd bleek,
opeens kreeg ik drang om te zeggen:
"Laten we naar de rivier gaan
om de komst van de zomer te vieren."

Groene krullende esdoorn, ingesneden blad,
ik ben verliefd en voel me beschaamd,
groene esdoorn, ja, gekrulde esdoorn,
ja, gekruld, ingesneden!

Het Moldavische meisje, donkergetint,
antwoordde heel vriendelijk:
"Partizanen en Moldaviërs,
samen vormen we een strijdgroep,
vroeg op een morgen als deze
laten partizanen huis en haard achter zich.
Het pad wacht op je,
richting het woud van de partizanen."

Groene krullende esdoorn, ingesneden blad,
ik ben verliefd en voel me beschaamd,
groene esdoorn, ja, gekrulde esdoorn,
ja, gekruld, ingesneden!

Het donkergetinte Moldavische meisje
sloeg daarna een bospaadje in.
Ik voelde me beledigd
omdat ze me niet vroeg om mee te gaan.
Aan de Moldavische
dacht ik vervolgens elke nacht...
Niet lang daarna
zag ik haar terug, bij de partizanen!

Groene krullende esdoorn, ingesneden blad,
ik ben verliefd en voel me beschaamd,
groene esdoorn, ja, gekrulde esdoorn,
ja, gekruld, ingesneden!

Moldaviërs en Russen

Dit Russische 'partizanenlied' stamt uit de TweedeWereldoorlog, dus uit de Sovjet-tijd. De vertolkers, Lerosjka en Masjenka, zijn twee meiden die lid zijn van de Russische folkloristisische zanggroep Белое Злато/Beloe Zlato, oftewel Wit Goud (die eigenlijk uit vier leden bestaat, zie foto). Twee maanden geleden hebben ze de clip op YouTube geplaatst. Eerlijk gezegd vind ik het repertoire van de dames best leuk maar ik vraag me af of ze beseffen dat de inhoud van dit lied behoorlijk tendentieus is. Het schetst vriendschappelijke banden tussen de Moldaviërs en de Russen (en dus ook de Sovjets) die in werkelijkheid nooit hebben bestaan, in Moldavië heeft het overgrote deel van de bevolking namelijk al eeuwen een bloedhekel aan alles wat Russisch is.

In 1806 werd het vorstendom Moldavië, dat een vazalstaat was van het Ottomaanse Rijk, ingelijfd door tsaristisch Rusland. Na de Eerste Wereldoorlog maakte het deel uit van Roemenië, het land waarmee de Moldaviërs hun taal delen. In 1940 lijfde Moskou het opnieuw in maar een jaar later pakte Roemenië het weer terug. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is er inderdaad sprake geweest van anti-fascistische partizanengroepen die zowel uit Moldaviërs als Russen en Oekraïners bestonden. Die vochten eerst tegen de Roemenen, inmiddels bondgenoten van Hitler, en later tegen de Duitsers. Na de oorlog vormde Moldavië een deelrepubliek van de Sovjet-Unie en was er niet alleen sprake van hernieuwde russificatie maar ook van grootschalige deportaties naar Siberië, wat dat betreft lijkt de geschiedenis van het land veel op die van de Baltische staten. In 1991 werd Moldavië weer onafhankelijk, al bleef het door de afscheiding van het overwegend door Russen en Oekraïners bevolkte Transnistrië (de witte strook op het kaartje onder) een speelbal van de Russische machtspolitiek. Het is tegenwoordig verreweg het armste land van Europa en sinds 2022 kandidaat-lid voor de Europese Unie.

 

Bessarabië.

Veel partizanen kwamen uit het deel van het toenmalige Roemenië dat Bessarabië heette. In dat gebied, dat grotendeels samenviel met het huidige Moldavië, woonden veel joden, net zoals dat over de grens in Oekraïne het geval was; mogelijk refereert de huidskleur van het Moldavische partizanenmeisje - in elk couplet wordt daar de nadruk op gelegd - aan die bevolkingsgroep.*1 Een niet gering aantal joden sloot zich bij de partizanen aan toen de Duitsers binnenvielen, dat is bekend. Het zou ook kunnen dat het meisje zigeunerbloed heeft, maar gezien de extreme discriminatie en armoede waarmee de Roma in die streken te kampen hadden is dat nogal onwaarschijnlijk.

Ook in de oorlog tussen Rusland en Oekraïne opereren Oekraïense partizanen achter de Russische linies. Ze verzamelen informatie en plegen sabotagedaden. Al vanaf het begin van de inval door Vladimir Putins leger worden er door hen liquidaties uitgevoerd, munitiedepots opgeblazen en vernielingen toegebracht aan de vijandelijke infrastructuur, zoals bijvoorbeeld wegen, spoorlijnen en het electriciteitsnet.

Ongetwijfeld zingen ze daar in Oekraïne prachtige liederen over. Vermoedelijk in Moldavië ook...

©Huub Drenth

Op de vlucht voor de Sovjets, Bessarabië 1940.

*1 Mijn vertaling van het lied is niet altijd een letterlijke. Elke keer als er in de tekst aan het Moldavische meisje wordt gerefereerd wordt ze 'de donkerhuidige Moldavische' genoemd. Kennelijk vond de (Russische?) maker van het lied het nodig om haar huidskleur, afgezien van in de titel, in de coupletten ook nog eens vier keer te vermelden. Tegenwoordig komt dat nogal racistisch over en bovendien vinden we, in ons taalgebied althans, dat soort herhalingen behoorlijk irritant, dus heb ik wat aanpassingen gepleegd.