Dood en verderf
Ik bevind me momenteel in een staat van verbijstering. Want wat er in Oekraïne gebeurt is zeer verontrustend. Vladimir Putin is bezig om op grote schaal de energievoorziening van dat land te vernietigen zodat de burgerbevolking de komende winter in de (vaak Siberische) kou komt te zitten en doodvriest. Ondertussen gaan ook de raketbeschietingen op steden en dorpen onverminderd door waardoor steeds meer mensen geen dak meer boven hun hoofd hebben. Hij hoopt daarmee niet alleen het dagelijks leven in Oekraïne gigantisch te ontwrichten maar ook nieuwe vluchtelingenstromen richting Midden- en West-Europa op gang te brengen. De legerleider die Putin voor die klus heeft ingehuurd is Sergej Surovikin, beter bekend als 'generaal Armageddon', een titel die hij verwierf door de vele oorlogsmisdaden die hij bedreef in Tsjetsjenië en Syrië. Negentig jaar na Stalins poging om de Oekraïense plattelandsbevolking dood te hongeren, tijdens de gruwelijke tijd van de 'Holodomor', beleven ze daar dus nu de terugkeer van de Antichrist.*1
Ondertussen betalen ook Putins eigen onderdanen een steeds hogere tol voor de oorlog. In de Donbas zijn al maanden hevige gevechten gaande en daarbij zijn inmiddels vele duizenden, onlangs gemobiliseerde, Russische soldaten om het leven gekomen. Gezien het feit dat ze meestal geen militare training hebben gehad, slecht uitgerust zijn en bovendien vaak in de voorste linies worden ingezet, is dat natuurlijk niet zo verwonderlijk. Aan dat front vechten ook de eenheden van Putins criminele bondgenoten Jevgeni Prigozjin en Ramzan Kadyrov en die schieten zonder pardon iedereen overhoop die probeert te deserteren. Al die plotseling uit hun vertrouwde omgeving weggerukte amateursoldaten zijn dus in een ware nachtmerrie terechtgekomen, terwijl de strenge Oekraïense winter in feite nog moet beginnen.
Het haasje
Tot nu toe heb ik altijd gedacht dat het deel van Rusland dat ten westen van de Oeral ligt in culturele zin bij Europa hoorde maar dat idee heb ik inmiddels volledig laten varen.*2 Een land waar individuele vrijheid, mensenrechten en mensenlevens er totaal niet toe doen kan naar mijn mening niet als een beschaafde Europese natie beschouwd worden. Zo'n land is blijven steken in het feodale tijdperk toen de adellijke en kerkelijke elites het nog voor het zeggen hadden en het gewone volk volslagen rechteloos was. De Renaissance en de Verlichting zijn er in volle galop aan voorbijgegaan en ook alles wat er daarna nog kwam op het vlak van politieke, filosofische en sociale ontwikkelingen in Europa.
In Oekraïne zitten ze nu dus al een tijdje zonder electriciteit. Het hele land is 's nachts in duisternis gehuld. Maar dat wil niet zeggen dat er dan helemaal niets te zien valt. In het filmpje zijn we er getuige van hoe een Oekraïense scherpschutter een aantal Russische militairen omlegt, met behulp van een infrarood richtkijker. Hij doet dat op een koelbloedige en meedogenloze manier want medelijden hebben met de tegenstander is er nou eenmaal niet bij. Zachte heelmeesters maken stinkende wonden, morgen verkrachten ze immers misschien je moeder, je dochter of je vrouw. Het onschuldige haasje dat aan het eind opduikt laat hij gelukkig wel gewoon doorhuppelen.
©Huub Drenth
Oekraïne in de nacht.
*1 Over de impact van de hongersnoden op de bevolking, in zowel het verleden als het heden, verwijs ik graag naar de zeer aangrijpende documentaire Liefde is aardappelen van Aliona van der Horst uit 2017. Niet alleen in Oekraïne maar ook in Rusland hebben boerenfamilies in de jaren dertig zwaar onder het schrikbewind van Jozef Stalin geleden. Aliona's moeder Zoja is afkomstig uit zo'n Russische familie en zij en haar vijf zussen hebben in hun jeugd die terreur aan den lijve meegemaakt. HD
*2 Rusland heeft de afgelopen decennia ontzettend veel geld verdiend met de verkoop van delfstoffen als olie, gas, steenkool en goud. Maar in plaats van die inkomsten te gebruiken om de levensstandaard van de eigen bevolking op te krikken vond Vladimir Putin het belangrijker om van de kliek rondom hem miljardairs te maken en daarnaast fors in de uitbreiding van militair materieel te investeren. Dat laatste om, naar nu blijkt, de herinlijving van Oekraïne mogelijk te maken, aangezien dat land, volgens Putin, qua cultuur en taal bij Rusland hoort en daarom de bescherming van Rusland, tegen de 'koloniale agressie' van de VS, nodig heeft om als natie te kunnen voortbestaan. Het feit dat de wortels van de Russische cultuur voor een belangrijk deel in Oekraïne liggen komt vanzelfsprekend amper aan de orde in die visie.
Professor Timothy Snyder, als historicus verbonden aan Yale University, heeft dit najaar een serie zeer informatieve colleges gegeven over de ontstaansgeschiedenis van Oekraïne, onder de titel 'The Making of Modern Ukraine'. Het beginpunt ervan situeert hij in de tijd dat Kiev de verbindende schakel tussen Noord- en Zuid-Europa werd en zowel de Vikingen als vertegenwoordigers van Byzantium prominent aanwezig waren in die regio.
