Explosieve ontwikkelingen

 

Belogorod

Vandaag viert men in Oekraïne onafhankelijkheidsdag. Het toeval wil dat ook vandaag precies een half jaar geleden de oorlog met Rusland begon. Of, zoals Vladimir Putin het noemt, dat er een 'speciale militaire operatie' richting Kiev van start ging. Inmiddels voert ook Oekraïne met grote regelmaat speciale militaire operaties op 'Russisch' grondgebied uit en die zijn, in tegenstelling tot die van hun tegenstander, wel bijzonder succesvol, zoals een aantal recente aanslagen op militaire doelen op de Krim bijvoorbeeld. Bovenstaande foto van 19 augustus jl. getuigt daar ook van; wat er te zien valt is de brand in een munitiedepot in de oblast Belogorod, zo'n zestig kilometer over de grens met Rusland.

Men zegt vaak dat de waarheid het eerste slachtoffer van een oorlog is maar of dat ook voor Rusland geldt valt te betwijfelen. Voordat de oorlog begon was 'waarheid' in die contreien immers ook al een volkomen leeg begrip. Volstrekte lariekoek, daar werd de bevolking al jarenlang voortdurend mee bestookt, nog in extremere mate zelfs dan in de tijd van de Sovjet Unie. Je hoeft alleen maar te denken aan de leugens die, op last van het Kremlin, nog steeds worden verspreid over het neerhalen van vlucht MH17 om van die praktijken een enigszins invoelbaar beeld te krijgen. Er vindt aan de lopende band geschieds-vervalsing plaats, een vorm van taalverkrachting die zijn weerga niet kent. Iets dergelijks gebeurt nu ook weer met Oekraïne: dat land wordt 'bevrijd', van 'nazi's' nota bene, door het volkomen in puin te schieten en massaslachtingen aan te richten. Een 'broedervolk', zo noemen ze in Rusland de Oekraïeners trouwens nog steeds...     

 

 

Daria Dugina

Een heel ander soort explosie dan die in Belogorod deed zich overigens op zaterdag 20 augustus iets buiten Moskou voor. Daar kwam, door een autobom, de 29-jarige journaliste Daria Dugina om het leven. Het betrof hier de dochter van Alexander Dugin, een oerconservatieve Russische filosoof en ideoloog aan wie Vladimir Putin veel van zijn megalomane, imperialistische en fascistoïde gedachtegoed ontleent. Tijdens een rouwplechtigheid een paar dagen later verklaarde Dugin - die ooggetuige was van de ontploffing waarbij Daria het leven liet - dat Rusland nu wel de oorlog in Oekraïne moest winnen want dan was haar dood niet voor niets geweest. Aangezien de bom waarschijnlijk voor hem bestemd was is de kans echter groot dat hij die dag niet meer zelf zal meemaken.

En dan zijn er natuurlijk nog de gasprijzen. Sinds Putins inval in Oekraïne kenden die een explosieve ontwikkeling, wat op zich niet vreemd is want het meeste gas dat in de EU gebruikt wordt komt uit Rusland. Tsaar Vladimir Putin bepaalt hoeveel we nog krijgen, daar komt het op neer, en vanzelfsprekend wordt dat steeds minder. Hetgeen vervolgens weer tot verdere prijsstijgingen leidt en steeds meer huishoudens in de problemen brengt. Inmiddels raakt de oorlog dus het leven van zo'n beetje elke Europeaan. Waarschijnlijk zelfs van de hele wereldbevolking. Hetgeen overigens niet wil zeggen dat Putin de strijd aan het winnen is. Integendeel.

©Huub Drenth

 

     

May Khoen Tan

Afscheid van het paradijs

Bovenstaand filmpje is gemaakt eind juli 1962. May Khoen woonde in die tijd nog op Aruba, in Oranjestad om precies te zijn. Daar had haar vader de leiding over de Botica Aruba, een apotheek die eigendom was van de Arubaanse familie Du Puy. De beelden die we zien zijn door haar vader geschoten (en van muziek voorzien) tijdens de viering van het heuglijke feit dat May Khoen de leeftijd van 10 jaar had bereikt, vandaag exact 60 jaar geleden. Een paar maanden later vertrok ze, samen met haar moeder, oma en twee zussen, met de boot naar Nederland, waar ze met z'n vijven in een klein flatje in de Amsterdamse Marius Bauerstraat terechtkwamen. Haar vader arriveerde pas in het jaar daarna, toen hij bij Philips Duphar in Olst een aanstelling als hoofd van de analytische afdeling gekregen had, waarna het voltallige gezin in Deventer neerstreek. In februari 1966 werd daar nog een vierde dochter geboren die de naam May Hwah (Xenia) zou krijgen.

Zowel de tijd op Aruba als die in Deventer beschouwde May Khoen als de prettigste perioden van haar jeugd. Op Aruba was er sprake van een uitgesproken multiculturele samenleving waardoor ze nooit met zoiets als 'discriminatie' werd geconfronteerd, in het filmpje is die sfeer goed te herkennen. Terug in Amsterdam was dat meteen wel het geval, daar werd ze uitgemaakt voor 'poepchinees' en werd ook haar, zeer correcte, uitspraak van het Nederlands belachelijk gemaakt. Bovendien kwam ze, vlak na aankomst, in de extreem strenge winter van 1963 terecht - Reinier Paping won dat jaar de Elfstedentocht - hetgeen nogal een contrast vormde met de klimatologische omstandigheden op Aruba.*1

 

 

Kapotte vriendschappen

Na de kille ontvangst in Amsterdam volgde dus gelukkig een warm welkom in Deventer. Net zoals op Aruba was het dagelijkse leven er overzichtelijk en aangenaam, daar beleefde Khoen haar puberteit en sloot ze opnieuw hechte vriendschappen met vriendinnen. Bovendien werd de oude Hanzestad aan de IJssel omringd door zeer afwisselende en toegankelijke natuur, iets wat ze tot dan toe in feite niet kende aangezien het landschap op Aruba nogal kaal, dor en rotsachtig was. Op allerlei vlakken viel er dus heel veel te ontdekken op die nieuwe woonplek. Toen haar vader na een paar jaar besloot om zich wederom in Amsterdam te vestigen, en ze opnieuw afscheid van alles en iedereen moest nemen, voelde ze zich dan ook voor de zoveelste keer van een vertrouwde thuisbasis beroofd.*2

De afgelopen tijd had ik regelmatig contact met een oude vriend van May Khoen's vader. Hun levens vertoonden een onwaarschijnlijk groot aantal overeenkomsten: beiden waren ze afkomstig uit Semarang en hadden daarna, deels gelijktijdig, in Amsterdam farmacie gestudeerd. Alletwee hadden ze op Aruba als apotheker gewerkt en waren daarna bij Philips Duphar in Olst in dienst getreden, waardoor ze beiden met hun gezin een poos in Deventer hadden gewoond. Bovendien waren ze elk uiteindelijk ook nog eens eigenaar van een apotheek geworden, de een in Amsterdam en de andere in Het Gooi. Begin jaren zeventig was er aan die parallelle ontwikkelingen een einde gekomen. Hij zei over May Khoen's vader dat deze vanaf toen, telkens als hij een belangrijke beslissing moest nemen, steevast voor de minst reële (en dus de meest risicovolle) had gekozen en er daardoor een 'meelijwekkende rotzooi' van had gemaakt, zo'n beetje op ieder mogelijk vlak. En dit ondanks zijn grote intelligentie en academische scholing.

Na het plotselinge vertrek van May Khoen's vader naar Californië in 1979 had deze vroegere vriend en collega jarenlang moeite gedaan om het contact te herstellen maar dat was nooit gelukt, zelfs niet toen hij met zijn gezin in Los Angeles verbleef, dus dicht bij de woonplaats van May Khoen's vader. Nog steeds was hij daar zeer verontwaardigd over. Veel troost heb ik hem niet weten te bieden, ik kon alleen maar zeggen dat hij niet de enige was die dit was overkomen en dat hij het derhalve niet al te persoonlijk op moest vatten. Maar begrijpen deed ik hem natuurlijk wel, het is nou eenmaal niet leuk om vrienden te verliezen, al helemaal niet op zo'n manier.

©Huub Drenth

Wonderful life - Katie Melua

*1 De afgebeelde 'winterfoto' dateert van een paar jaar later. Mayke en May Khoen staan helemaal rechts. De vrouw naast Mayke is waarschijnlijk tante Irene en die in de geblokte winterjas mogelijk tante Giok (zie mijn post over The Kwee Family of Ciledug).

*2 Volgens May Khoen's vader was het vertrek van Aruba naar Neder-land noodzakelijk omdat daar 'goed middelbaar onderwijs' bestond. En de verhuizing van Deventer naar Amsterdam omdat er in die stad 'universiteiten en hogescholen' waren (zijn dochters gingen alle drie in Groningen studeren). Van eigenbelang was dus nooit sprake, veeleer van zelfopoffering. Later sloot May Khoen niet uit dat al deze extreem ontwrichtende, en veel stress genererende, acties een te grote belasting voor haar immuunsysteem hadden gevormd en dat mogelijk (mede) daardoor haar nierziekte was ontstaan. De onverwachte dood van haar moeder in 1970, en het feit dat haar vader nog geen twee jaar later bij een andere vrouw opnieuw een kind verwekte, zal daar ongetwijfeld ook sterk toe hebben bijgedragen.

Over de liefde en de dood

 

Lied over de spiegel

Zing dan! Waarover?
Zing waarover je wilt,
wat op het puntje van je tong ligt.
Maar begin.

Over de avond misschien en over de lamp
en ook over de waaier.
En als je uit de grond van je hart wilt,
zing dan over de liefde.

Tot slot over de dood
op het moment dat hij je
zijn zwarte spiegel aanreikt.
Begin maar!

Maar alsjeblieft, verwissel de dingen niet.
De avond en de lamp,
de liefde met de waaier,
en ten slotte de spiegel, en de dood.

Met de avond komt de liefde,
zoals je weet.
Ze klopt, treedt binnen, dimt het licht
en vult de hele nacht.

Bij het weggaan fluistert ze
van achter de waaier: misschien...

De dood komt tegen de ochtend,
in de spiegel legt hij duisternis.
Even is het stil,
je hoort je eigen adem
en als je dan in angst opkijkt,
zegt hij: nee!

Jaroslav Seifert

 

Op 15 juli 2008, vandaag precies veertien jaar geleden, gingen May Khoen en ik in het stadhuis van Groningen met elkaar een geregistreerd partnerschap  aan. Deze samenlevingsvorm staat, juridisch gezien, volkomen gelijk aan een wettig huwelijk, dus welbeschouwd is het vandaag onze trouwdag.*1

Het afgebeelde schilderij heet Sadko in het Onderwater Koninkrijk en is in 1876, tijdens zijn verblijf in Parijs, vervaardigd door de Oekraïens-Russische schilder Ilja Repin (klik op de afbeelding). Hij werd hiertoe geïnspireerd door een episch Russisch gedicht dat handelt over Sadko uit Novgorod, een koopman en muzikant die naar de zeebodem afdaalt om daar een voorstelling voor de 'Onderwater Koning' te geven. Als hij aan dat verzoek heeft voldaan dient hij vervolgens met een van de vele dochters van de zeekoning te trouwen, maar wel nadat hij eerst uit het internationale scala van waternimfen de enige juiste heeft gekozen. Op het schilderij is dat de bescheiden persoon helemaal linksboven, zijnde 'de uit Rusland afkomstige'. Onder geen beding mag hij het huwelijk echter daadwerkelijk consumeren want dan kan hij nooit meer terugkeren naar zijn eigen wereld, en bijgevolg ook niet naar zijn 'aardse' vrouw en kinderen in Novgorod.

Ik zag dit metershoge kunstwerk eind januari 2017 in het Drents Museum in Assen waar op dat moment een overzichtstentoonstelling gehouden werd van de zogeheten Peredvizhniki (De Trekkers), realistische schilders die, eind negentiende eeuw, in groepsverband reizende tentoonstellingen organiseerden en die met hun nationalistische en sociaal-politieke opvattingen de Russische kunstwereld danig in beroering brachten. Ik was erg onder de indruk van Sadko en zijn nimfen, veel meer dan van Repins beroemdste werk De Wolgaslepers dat ook op de tentoonstelling te zien was, en dus keerde ik er tijdens mijn bezoek steeds naar terug. Ik denk dat dit vooral te maken had met de ongrijpbare, sprookjesachtige sfeer - de details van Sadko's avontuur kende ik op dat moment nog niet - en natuurlijk eveneens met het feit dat May Khoen nauwelijks een half jaar daarvoor was overleden, waardoor ook ik me toen in een nogal bevreemdende, enigszins op een onderwaterwereld lijkende, gemoedstoestand bevond.*2


©Huub Drenth

*1 Zie ook mijn post van 15 juli 2019 over deze gebeurtenis.

*2 Ga voor meer informatie over dit werk naar Wikipedia.

Het raadsel van de Overtoom

 

Een meisje van twaalf vraagt of ik weet
waar op de Overtoom de muziekschool is
ik weet het niet heb je het nummer niet
de Overtoom is zo lang maar verderop
dat rode gebouw zie je wel is een school
misschien is het daar maar daar is het niet
blijkt als ze me achterna komt gelopen
daar is het niet zegt ze ik ga maar terug
naar mijn moeder en vraag haar het nummer
zegt ze en aarzelt (haar mond) en blijft staan
alsof het om iets anders gaat en kijkt me aan
(haar ogen) of ik de oplossing weet
maar ik ben op weg naar iets anders
dat ik ook al niet oplossen kan
terwijl zij natuurlijk de oplossing was

                                Remco Campert

Gisteren is Remco Campert overleden. Hij was bijna 93. De eerste keer dat ik hem in levenden lijve zag was in café Welling, ergens midden jaren tachtig. Het was in de zomer, meen ik me te herinneren. Of was het misschien al herfst? Ik stond aan de bar op een vriendin te wachten en hij zat, op het rode pluche rechts van mij, wat voor zich uit te staren, alsof hij aan het mediteren was. Fremdkörper en stamgast in een persoon verenigd, zo viel zijn nogal aanwezige afwezigheid te definiëren. Serene stilte omringd door wellustig kroegrumoer. Onverstoorbaar nam hij zo af en toe een teugje uit zijn glas. Ook het leven hoort bij de dood, stelde hij die bewuste namiddag ongetwijfeld weer eens vast.

©Huub Drenth

Zie ook mijn post As a flower of the field.

Elyseïsche velden

In de weilanden bij Juliánov
lagen we vaak nog als de avond viel,
wanneer de stad al in de schemering verzonk
en in de dode arm van de Sitava
het geweeklaag van de kikkers klonk.

Eens kwam er een jonge zigeunerin bij ons zitten.
Met haar bloes half open
las ze ons de hand.
Tegen Halas zei ze:
jij haalt de vijftig niet.
Daarna tegen Artus Cernik:
jij overleeft haar maar heel kort.
Ik wilde mijn toekomst niet weten,
ik was bang.

Met geweld pakte ze mijn hand
en riep toen kwaad:
jou wacht een lang leven, vriend!
Het klonk als een bedreiging.

 

 Jaroslav Seifert
fragment uit De pestzuil

 

Vandaag

precies zes jaar geleden overleed May Khoen. 's Ochtends leefde ze nog en 's avonds was ze dood. Tijd en plaats zijn onbekend, zei mijn vader altijd als hij het over zijn naderende einde had, maar in Khoen's geval ging dit niet op. Zij kende exact het tijdstip en de locatie, die had ze immers zelf bepaald. Het klinkt misschien vreemd maar sindsdien ben ik niet zo bang meer voor de dood. Veel minder dan eerst, in elk geval. Waarschijnlijk omdat ik ervaren heb dat de dood ook verlossing kan brengen en dus niet per se een vijand is.

Onlangs ontdekte ik het werk van de Tsjechische dichter en Nobelprijswinnaar Jaroslav Seifert (1901-1986). Een buurman maakte me op hem attent. Nostalgie, erotiek, geweld en dood vormen belangrijke thema's in Seiferts werk, evenals waarheidsliefde. Een van zijn bekendste publicaties heet De Pestzuil, een omvangrijke verzameling gedichten die tot stand kwam in de jaren na de Praagse Lente van 1968 en voor het eerst, illegaal, uitgegeven werd in 1973.

Pas met het klimmen der jaren leerde ik
houden van de stilte.
Soms is ze spannender dan muziek.
In de stilte zie je opgewonden tekens
en op de kruiswegen van je geheugen
vang je namen op,
die de tijd probeerde te wurgen.

's Avonds luister ik in de kruinen van bomen
vaak naar de harten van vogels.
En ooit hoorde ik op het kerkhof
een doodskist barsten.

fragment uit De pestzuil

Reeën

In de video is het einde van Andrej Tarkovski's film De Spiegel te zien. De scenes spelen zich af op dezelfde plek als waar de film begon (zie mijn post van 28 januari jl.), alleen geeft het element 'tijd' er nu een totaal andere dimensie aan. Hetzelfde geldt voor de identiteit van de hoofdpersonen, dus de moeder, de twee kinderen en de vader. Niets is nog duidelijk, zelfs niet wie, of wat, iedereen precies is. En dat is best wel intrigerend want uit eigen ervaring weet ik inmiddels dat het in elkaar vervloeien van allerlei herinneringen, evenals het snel vervagen van het gevoel van identiteit, exact datgene is wat iemand overkomt die in een diepgaand rouwproces verwikkeld is.

Ooit verbleef ik met Khoen een paar dagen in een klein hutje aan de rand van een donker Zweeds naaldbos (klik op de afbeelding). Zij had dat onderkomen uitgekozen, via internet. Het was ver van de bewoonde wereld en er ontbrak elke vorm van comfort. Zo wilde ze het graag op dat moment en ze was dan ook razend enthousiast. Ons uitzicht leek heel sterk op het landschap in de allerlaatste beelden van de film: een soort weide met in de verte wederom de contouren van een bos. In de ochtend- en avondschemering kon je er reeën zien grazen. Heel vredig, in alle rust en stilte.

Ik stel me zo voor dat ze daar nu is...


©Huub Drenth

 

Marlene Bakker - Doe waist beter

 

Du waist beter

 

t Is loat in de middeg
t Licht vaalt deur t roam
En schient n kruus boven mien bèr
En doe bist in n aander wereld
Doar roege winden waaien
Zunder richten in dien heufd
 

Doe denkst
Meschain is der wat mis mit mie?
Omdastoe twievelst aan dien laifde
En bliekboar zing ik dit laid veur die
Om te loaten waiten dat dat ook zo is
 

Mor doe waist beter as mie
Doe waist beter as elkenain
Doe waist beter as mie
 

Meschain is t aigenikkeg
Doe zegst;
Ale touzeggens dij ik verbroken heb
Zunder der bie noa te denken
Of meschain is t pure angst
Ik zeg; om mìnsen dichtbie genog te loaten
Om te zain dastoe niks te geven hest
 

Doe zegst dastoe wied vot raaizen most
Om aan aans wat te denken
Mor ik denk dat astoe blieven duurven zolst
Wied vot n ploats is in diezulf
 

Mor doe waist beter as mie
Doe waist beter as elkenain
Doe waist beter as mie
 

Hest aiglieks wel wat woagd?
Hestoe ooit wat gokt
Allinneg veur de laifde?
Wastoe zaaist is wastoe oogst
En nou waist, t is nait genog
 

Doe zegst dastoe wied vot raaizen most
Om aan aans wat te denken
Mor ik denk dat astoe blieven duurven zolst
Wied vot n ploats is in diezulf
 

Mor doe waist beter as mie
Doe waist beter as elkenain
Doe waist beter as mie

 

 

Marlene live

Het nummer Doe waist beter is een, vrijwel letterlijke, en hemeltergend mooie, Groningstalige cover van You know better van de Deense singer/songwriter Tina Dico; het staat op Marlene Bakkers debuutalbum Raif.*1 De presentatie van dit album vond op 17 mei 2018 plaats in het Grand Theatre te Groningen, een feestelijk gebeuren waar ook deze clip werd opgenomen.

Marlene Bakker werd in 1984 geboren in Niezijl en bracht haar jeugd door in Smeerling/De Smilke, een gehucht bestaande uit acht eeuwenoude Saksische boerderijen in Westerwolde, een streek in het oosten van de provincie Groningen. Omdat haar ouders ervoor kozen om hun kinderen in het Standaardnederlands op te voeden - iets wat tegenwoordig min of meer overal de gewoonte is, zelfs in Friesland en Limburg - voelde Marlene zich lange tijd niet echt een typische Groninger. Want in haar directe omgeving werd weliswaar voortdurend streektaal gesproken maar zelf deed ze dat nooit. Op 17-jarige leeftijd vertrok ze naar de Rockacademie in Tilburg om daar de opleiding tot singer-songwriter te gaan volgen. Tien jaar later keerde ze terug naar de provincie Groningen omdat ze, gekweld door heimwee, steeds sterker begon te beseffen dat in die contreien haar diepste roots lagen en dat ze daar, als het erop aankwam, 'thuis'hoorde. Uiteindelijk bleek ze dus veel 'Groningser' te zijn dan ze altijd had gedacht.

Toen ze, na enig experimenteren, besloot om voortaan zo veel mogelijk in het Gronings te gaan zingen - hiertoe onder andere geïnspireerd door haar grote voorbeeld Ede Staal - twijfelde ze enorm aan haar uitspraak, ze was immers niet in die taal opgevoed. Om zich, met name fonetisch, dus qua tongval, in het Gronings te bekwamen volgde ze daarom een aantal cursussen bij het Centrum Groninger Taal & Cultuur. Met uitmuntend resultaat want ik moet eerlijk bekennen dat haar variant van het Gronings verreweg de mooiste is die ik ooit heb gehoord.*2

©Huub Drenth

 

 

 

*1 Het Groningse woord 'raif' betekent gerief, in de ouderwetse betekenis van gereedschap of gerei. Tina Dico's You know better is te vinden op YouTube.

*2 Deel 6 uit de muzikale podcastserie 'De Nedersaksen' op Spotify is gewijd aan Marlene Bakker en gitarist/producer Bernard Gepken.

Sun Tzu - The Art of War

 

 

Honderd

De oorlog in Oekraïne is vandaag precies honderd dagen aan de gang. Ondanks het feit dat Rusland in de Donbas inmiddels langzaam terreinwinst boekt mogen we gerust stellen dat het verloop van de strijd voor de Russen een aaneenrijging van nederlagen en blamages is. Misschien had het genie Vladimir Poetin, voordat hij zijn 'speciale militaire missie' van start liet gaan, zich eerst in De kunst van het oorlogvoeren van de beroemde Chinese generaal en militair strateeg Sun Tzu (544 - 496 v.Chr.) moeten verdiepen; de kans is groot dat hij er dan van afgezien had want Sun Tzu voorspelde 2500 jaar geleden al zo'n beetje alle ellende waar het extreem slecht georganiseerde Russische leger vanaf 24 februari jl. tegen de veel slimmer en efficiënter opererende Oekraïners mee te maken zou gaan krijgen.

 

Soms leest het werk - dat zich toespitst op de vraag hoe men een veel sterkere tegenstander kan misleiden, uitputten en uiteindelijk zelfs verslaan - bijna als een gedicht. Neem bijvoorbeeld de volgende strofen uit hoofdstuk 6, dat de toepasselijke titel 'Zwakte en Sterkte' draagt:

Wie als eerste op het slagveld verschijnt en daar de vijand kalm opwacht is uitgerust; degene die later komt en zich naar het gevecht moet haasten arriveert uitgeput.
Daarom legt een slimme strijder zijn wil op aan de vijand maar zelf laat hij zijn acties nooit door de tegenstander bepalen.

Men kan de vijand laten naderen door hem in terreinwinst te doen geloven; door hem schade toe te brengen kan men hem juist huiverig maken om dichterbij te komen.
Men kan de vijand uitputten als hij zich op zijn gemak voelt; hem uithongeren als hij eerst genoeg voedsel heeft; hem dwingen zijn kamp te verplaatsen als zijn positie nogal gerieflijk is.

Verschijn plotseling op plekken waar de vijand zich moet haasten om zich te verdedigen; haast je naar plaatsen waar niemand je verwacht.
Een leger kan zonder problemen grote afstanden afleggen als het door gebieden marcheert waar de vijand afwezig is.
Een kundig generaal valt aan waar de tegenstander zich niet kan
verdedigen; zelf verdedigt hij zich door posities in te nemen
die niet aan te vallen zijn.

©Huub Drenth

Sun Tzu

Zie voor de volledige inhoud van De kunst van het oorlogvoeren:

http://geschiedenisklas.nl/wp-content/uploads/2018/03/the-art-of-war-nederlands.pdf

https://www.youtube.com/watch?v=jxcMRkqaQdw

 

Nynke Laverman - Sabearelân

 

 

Tear dy iepen
Nei it ljocht
Nei de sinne
Kear dyn lyfke om
En sjoch
Alles 
Alles

Tel alle rigers
Flean mei
Nei Sabearelân
De slangen en de tigers
Alles 
Alles komt goed

En alles wat ik sizze kin
Is dat leafde net stikken kin
En dat alles lyts leaf jonkje
Alles alles wat der is
En alles watsto bist
Fan leafde makke is 
En alles alles
Alles komt 

Folgje de flinters
Fal oer de râne
Yn in nij ferhaal
De spikers en de splinters
Alles 
Alles komt goed

En alles wat ik sizze kin
Is dat leafde net stikken kin
En dat alles lyts leaf jonkje
Alles alles wat der is
En alles watsto bist
Fan leafde makke is 
En alles alles
Alles komt goed

 

Nei it ljocht

Sinds Vladimir Poetin Oekraïne is binnengevallen - met als doel daar opnieuw de middeleeuwen uit te roepen - is het leven er niet bepaald plezieriger op geworden. Het mijne niet, althans. Afschuwelijkheid alom en naar het schijnt wordt het voorlopig alleen maar erger. En dat terwijl we net zo'n beetje de ellende van de coronapandemie achter de rug hadden. Gelukkig bestaan er allerlei uitingen van kunst waar veel troost uit te putten valt, zoals bijvoorbeeld dit tedere slaapliedje van Nynke Laverman waarin een moeder haar kindje probeert gerust te stellen.*1 Als je ernaar luistert gaat je hart vanzelf open, gelijk een bloem die gewekt wordt door de zon, en besef je ineens weer wat de essentie van het leven is. Daarna wordt alles lichter.


©Huub Drenth

*1 Nynke Laverman zingt in het Fries. Hier vindt men de (Engelse) vertaling van haar lied Sabearelân.

Kolonel b.d. Mikhail Khodarenok

 

Een heer van stand

In Rusland is liegen en bedriegen door politici en ambtenaren de gewoonste zaak van de wereld. Net zoals stelen uit de staatskas. Op alle niveaus vindt dat plaats - ook in het leger - en geen haan die ernaar kraait. Kortom: corruptie alom. Daarom vertrouwt niemand in dat land de eigen bestuurders en vertrekken verstandige lieden liever naar het buitenland. Volgens de Russische propaganda is Moskou in Oekraïne aan de winnende hand en lijden de Oekraïense 'nazi's' aan de lopende band zware verliezen. De meeste Russen geloven dat soort verhalen; dat het momenteel precies andersom gesteld is op het slagveld wordt door de media, op last van Vladimir Poetin en het gespuis rondom hem, systematisch verzwegen.

Maar gelukkig bestaan er in Rusland ook nog steeds mensen die zich door al die lariekoek niet laten intimideren. Die er dwars doorheen kijken, zogezegd. Gisteren hield kolonel b.d. Mikhail Khodarenok (68), voormalig commandant bij de luchtmacht en tegenwoordig een gezaghebbend militair analist, op de Russische staatstelevisie een nogal opvallend relaas. Hij bracht in het programma 60 Minutes, zonder veel omwegen, de pijnlijke waarheid te berde: namelijk dat Rusland er uitgesproken slecht voor staat in Oekraïne.

 

Olga Skabejeva

De openhartige uitspraken van Mikhail Mikhailovich Khodarenok sloegen bij de andere panelleden in als een bom; zelfs de altijd lichtelijk hysterische presentatrice Olga Skabejeva - ook wel de 'Iron Doll of Putin TV' genoemd - wist hem niet van zijn stuk te brengen met haar interrupties over de veel grotere professionaliteit en slagkracht van de Russen en de 'internationale' steun van India en China.*1 "De situatie voor ons zal eerlijk gezegd nog verder verslechteren," voorspelde de gepensioneerde kolonel op kalme toon, "de Oekraïense strijdkrachten kunnen een miljoen mensen onder de wapenen brengen, indien ze qua uitrusting in voldoende mate gesteund worden door het Westen, en al die mensen zijn bereid om zich dood te vechten voor hun land."

Khodarenok wilde ook graag nog wat kwijt over de mogelijke toetreding van Zweden en Finland tot de NATO. “We moeten realistisch blijven, zowel vanuit politiek als militair standpunt. Als we dat niet doen, zal de realiteit ons op een dag keihard inhalen. We moeten niet met raketten richting Finland beginnen te dreigen, dat is gewoonweg lachwekkend. Het grootste probleem is dat we op geopolitiek vlak geïsoleerd staan. Praktisch de hele wereld is tegen ons, ook al willen we dat zelf niet toegeven. We moeten die situatie oplossen.”*2

©Huub Drenth

Russische tank.

  

*1 Olga Skabejeva staat sinds 28 februari jl. op de lijst van Russische oligarchen tegen wie sancties zijn afgekondigd. Zij is getrouwd met Poetin-propagandist Evgeni Popov.

*2 Een dag later verscheen kolonel Mikhail Khodarenok opnieuw in hetzelfde tv-programma. Dit keer 'nuanceerde' hij zijn vorige uitspraken enigszins. Hij benadrukte dat hij niet bedoeld had dat Oekraïne de strijd zou kunnen winnen en ook prees hij de Russische legerleiding uitvoerig. Er viel duidelijk angst waar te nemen in zijn ogen, dus ongetwijfeld had hij in de tussentijd de geheime dienst op bezoek gehad. Zie: https://www.youtube.com/watch?v=yVHctkpNu24

Flaer Smin - Alone in the Dark

Als een uitgespuugde vlieg

Vandaag vindt de finale van het Eurovisie Songfestival plaats. Volgens de bookmakers gaat Oekraïne met grote overmacht winnen. Dit voornamelijk vanwege 'de speciale militaire operatie' die Rusland op 24 februari jl. in dat land lanceerde, dus niet per se omdat ze de beste song hebben. De eigenlijke winnaar is dus waarschijnlijk het land dat vanavond als nummer twee eindigt.*1 Rusland zelf is niet van de partij want Vladimir Poetin is sinds de invasie in Oekraïne door de rest van Europa collectief uitgespuugd. Als een vlieg die plotseling iemands mond is binnengevlogen.

Rusland heeft hele ladingen jonge soldaten, veelal onvoorbereid en slecht uitgerust, de oorlog ingestuurd en inmiddels zijn er, volgens Oekraïne althans, al zo'n 25.000 gesneuveld. Aan het begraven of repatriëren van lijken doen de Russen tot op heden vrijwel niet, dus zwerven de zielen van veel van die door Poetin misleide onnozelaars nu over de uitgestrekte Oekraïense vlaktes, niet in staat om de weg naar huis terug te vinden want waar ze precies (in) verzeild geraakt zijn weten ze meestal niet. De meesten van hen zijn afkomstig uit het arme Siberische deel van Rusland en behoren vaak tot etnische minderheden die, tot hun cultuur door de Sovjets zwaar werd verminkt, elk hun eigen specifieke vorm van sjamanisme kenden. Het begeleiden van verdwaalde en verwarde zielen naar de geestenwereld speelde in al die tradities een zeer belangrijke rol en de sjamanen die deze taak moesten verrichten brachten zichzelf gewoonlijk in trance door een tijd ritmisch op een grote platte trommel te slaan. Pas als ze op die manier een veranderde staat van bewustzijn bewerkstelligd hadden konden ze de 'andere wereld' binnengaan.

 

Jakoetische sjamaan. *2

Flaer Smin (Svetlana Kozlova) is een etnische Russin die in Kazachstan geboren is maar die tegenwoordig in Sint-Petersburg woont. Zij maakt muziek die in de categorie 'enigmatic, new age, chillout, ambient and future garage' valt. Haar compositie Alone in the dark deed me sterk aan het trommelen van sjamanen denken en daarom heb ik het stuk opgenomen in deze post. Misschien brengen de hypnotiserende klanken de zielen van al die dolende gesneuvelde Siberische soldaten - waarvan er velen ernstige oorlogsmisdaden hebben begaan, vaak nog afschuwelijker dan die in Irpin en Bucha - alsnog op het juiste spoor.

Met Flaer Smins eigen morele inborst is trouwens helemaal niks mis. Vladimir Poetins fascistoïde, revanchistische en paranoïde ideologie is duidelijk niet aan haar besteed. Op haar Facebookpagina schreef ze meteen al op 24 februari: "I'm speaking to all my listeners and subscribers... We are against this causeless useless war... The games of power should not affect the common people... It's regrettable and terrible. What is happening today defies logical explanation to anyone... No to war... Everyone needs peace..."

©Huub Drenth

 

Flaer Smin

https://soundcloud.com/flaer-smin

https://www.facebook.com/flaersmin2

Ook interessant: https://www.youtube.com/watch?v=4b-zje5IKIw

*1 Oekraïne won inderdaad. UK werd tweede, op de voet gevolg door Spanje. Nederland, met S10 (Stien den Hollander), eindigde als elfde.

*2 Het schilderij werd in 1926 vervaardigd door de Russische kunstenaar Ivan Popov, met toepassing van de grisailletechniek. Door de de vele grijstinten wordt de indruk gewekt dat de actie plaatsvindt in de nachtelijke uren. Met rollende ogen raakt de (Jakoetische) sjamaan langzaam in een toestand van trance.

 

Victory Day

 

Putin Hails Soldiers Fighting in Ukraine at Russia’s Victory Day Parade

Russian President Vladimir Putin lashed out at Western countries and hailed Russian soldiers fighting in Ukraine on Monday as he addressed an annual military parade in Moscow that marks the Soviet Union’s defeat of Nazi Germany.

“You are fighting for the motherland, for her future, and so that nobody forgets the lessons of World War II. So that there is no place in the world for executioners, killing squads and Nazis,” Putin told thousands of soldiers on Red Square in central Moscow.

Despite speculation that Putin could use the occasion to announce a mobilization of reservists for the war in Ukraine or proclaim a limited victory, there were no major political announcements. Nor did Putin’s speech contain any threats to use nuclear weapons.

In his televized speech, Putin repeated allegations that NATO and Western countries were planning to use Ukraine to attack Russia, claiming Russia had no choice but to invade Ukraine.

“Russia carried out a pre-emptive rebuff to aggression. It was a necessary, timely, and the only correct decision. It was the decision of a sovereign, strong and independent country,” Putin said of the attack on Ukraine.

Ukrainian President Volodymyr Zelensky said Monday that Ukraine would not allow Russia to appropriate victory in World War II.

"We are  proud of our ancestors who together with other nations in the anti-Hitler coalition defeated Nazism. And we will not allow anyone to annex this victory. We will not allow it to be appropriated," the Ukrainian leader said.

Source: The Moscow Times (in exile),  9 May 2022