Victory Day

 

Putin Hails Soldiers Fighting in Ukraine at Russia’s Victory Day Parade

Russian President Vladimir Putin lashed out at Western countries and hailed Russian soldiers fighting in Ukraine on Monday as he addressed an annual military parade in Moscow that marks the Soviet Union’s defeat of Nazi Germany.

“You are fighting for the motherland, for her future, and so that nobody forgets the lessons of World War II. So that there is no place in the world for executioners, killing squads and Nazis,” Putin told thousands of soldiers on Red Square in central Moscow.

Despite speculation that Putin could use the occasion to announce a mobilization of reservists for the war in Ukraine or proclaim a limited victory, there were no major political announcements. Nor did Putin’s speech contain any threats to use nuclear weapons.

In his televized speech, Putin repeated allegations that NATO and Western countries were planning to use Ukraine to attack Russia, claiming Russia had no choice but to invade Ukraine.

“Russia carried out a pre-emptive rebuff to aggression. It was a necessary, timely, and the only correct decision. It was the decision of a sovereign, strong and independent country,” Putin said of the attack on Ukraine.

Ukrainian President Volodymyr Zelensky said Monday that Ukraine would not allow Russia to appropriate victory in World War II.

"We are  proud of our ancestors who together with other nations in the anti-Hitler coalition defeated Nazism. And we will not allow anyone to annex this victory. We will not allow it to be appropriated," the Ukrainian leader said.

Source: The Moscow Times (in exile),  9 May 2022

Marlene Bakker - Waarkhanden

 

Waarkhanden, dij t laand plougen
En mie goud grootbrocht hebben

En ik denk weer aan die en hou of wie hier ooit woond hebben
Mien laiverd, kinst nait zain dat ik terugkommen bin?
Terug noar die...

 

Over herkomst

Marlene Bakker (1984) groeide op in Smeerling/De Smilke, een gehucht in de Groningse streek Westerwolde.*1 De clip is daar ter plekke opgenomen. Westerwolde ligt ten oosten van de Veenkoloniën, pal langs de Duitse grens. Het is een iets hoger gelegen gebied dat al minstens achtduizend jaar door mensen wordt bewoond. Een paar kilometer over de grens, in Emsland, ligt het plaatsje Heede waar, tot omstreeks 1750, vele generaties voorouders van mijn grootmoeder Tecla Wessels het land beploegden.*2

Westerwolds, het dialect waarin Marlene zingt, is nauw verwant aan het Emslands dat aan de andere kant van de grens gesproken wordt (het zijn beide varianten van het Westfaals, een van de dialectgroepen van het Nedersaksisch). Ik stel me dus voor dat mijn verre Heedese voorzaten ongeveer zo spraken en dat ook het landschap er min of meer identiek uitzag.

Waarkhanden gaat over terugkeren naar de plek waar je wortels liggen, na lange tijd te zijn weggeweest. Over het moeten gehoorzamen aan dat verlangen, of je nou wilt of niet. Heimwee en nerveuze spanning vermengen zich in intrigerende klanken. Dat het een Gronings dialect is hebben toevallige toehoorders in eerste instantie vaak absoluut niet in de gaten, eerder gaan ze ervan uit ze dat het iets Scandinavisch of Keltisch is. Op 4 maart jl. zong Marlene Bakker dit lied tijdens de oratie van Martijn Wieling, bijzonder hoogleraar Nedersaksische en Groningse taal en cultuur, in de aula van het Academiegebouw in Groningen.*3 Ze werd daarbij begeleid door gitarist Bernard Gepken.

©Huub Drenth

 

 

*1 https://marlenebakker.nl/nl 

*2 Zie mijn post van 29 juli 2021 die als titel Grunneger bloud heeft.

*3 Zie voor de oratie: https://www.youtube.com/watch?v=G2ikHM2C4z8

 

De dans der Tsjerkessen

 

 

Over geopolitiek en genocide

De geopolitieke verhoudingen in de wereld zijn aan het verschuiven. Dat is al een tijd zo maar de oorlog in Oekraïne onderstreept dat nog eens. Die maakt het voor Europeanen voelbaar, als het ware. Een ding wordt steeds duidelijker: als de oorlog eenmaal voorbij is zal het eens zo sterke Rusland als wereldmacht waarschijnlijk nauwelijks nog serieus genomen worden. Het valt zelfs niet uit te sluiten dat het op den duur nog slechts als een vazalstaat van economische grootmacht China zal worden beschouwd. Het door de Oekraïners tot zinken brengen van het Russische vlaggenschip Moskva, drie dagen geleden in de Zwarte Zee, vormt daar mogelijk een belangrijk symbolisch voorteken van.

De Russische politieke cultuur is per definitie xenofoob en autocratisch van aard, hetgeen vaak uitmondt in het voeren van agressieve veroveringsoorlogen en een bewind van wrede tirannie. Democratie is een onbekend fenomeen en zodoende maakt het ook geen deel uit van de volksaard. De enige vrijheid die Russische staatsburgers kennen is de vrijheid om zich te onderwerpen aan het repressieve systeem. Doen ze dat niet dan wordt hun leven gegarandeerd zeer problematisch. Het merendeel van de bevolking is dan ook chronisch apathisch als het om zoiets essentieels als het verdedigen van mensenrechten gaat. Het is zelfs maar zeer de vraag of ze enige notie hebben van die rechten.

Een ander kenmerk van de Russische cultuur is de toepassing van excessief geweld bij militaire operaties. Op een dode meer of minder wordt niet gekeken, en dat geldt niet alleen voor de tegenstander maar tevens voor de eigen soldaten die vaak als kanonnenvoer worden gebruikt. Ook genocide komt regelmatig voor in de Russische geschiedenis. In de negentiende eeuw voerden de tsaren een langdurige oorlog tegen de trotse islamitische bewoners van de noordelijke Kaukasus, waarvan de grootste etnische groep werd gevormd door de Tsjerkessen (ook wel Circassiërs genoemd). De vele oorlogsmisdaden die daar toen door de Russen gepleegd werden staan nog steeds diep in het collectieve geheugen van de hedendaagse Tsjerkessische nazaten gegrift, zowel van die in de Kaukasus als in de inmiddels wereldwijde diaspora.

Aangezien de Russen in die woeste bergen op de dapper weerstand biedende Tsjerkessen lange tijd maar weinig terreinwinst boekten gingen ze over tot een aanpak die, naast uitgebreide artilleriebeschietingen, bestond uit systematische plundering, brandstichting, verkrachting en massamoord. Vrouwen, kinderen en bejaarden werden dus eveneens in groten getale het slachtoffer van de bloedbaden die door het tsaristische leger - dat merendeels uit Kozakken bestond*1 - werden aangericht. Van de ongeveer anderhalf miljoen Tsjerkessen woonden er na de Russische eindzege in 1864 nog maar zo'n 70.000 in hun eigen land. De rest was verhongerd, gesneuveld, ontvoerd of afgeslacht. Ook vluchtte een deel van hen met schepen naar Ottomaans grondgebied, waardoor ze ondertussen al ruim 150 jaar in Turkije, de Levant en Egypte etnische minderheden vormen. Waarbij niet onvermeld mag blijven dat veel Tsjerkessen verdronken tijdens die gevaarlijke oversteek van de Zwarte Zee.*2

Wat we nu in Oekraïne zien gebeuren is dus niets anders dan de eeuwenoude Russische methode van volkenmoord, cultuurvernietiging en landjepik. Maar daar betaalt Rusland deze keer wel een behoorlijk hoge prijs voor, niet alleen in termen van soldatenlevens, economische sancties en militair materieel maar ook nog eens in de zin van gigantisch gezichtsverlies, want alles wordt tegenwoordig gefilmd en daarna meteen gedeeld op sociale media, waardoor de hele wereld getuige is van wat er zoal plaatsvindt aan gruwelijkeden (en enorme stupiditeiten). En dat hebben de Russen dus allemaal te danken aan tsaar Vladimir Poetin.


©Huub Drenth

 

Tsjerkessische demonstratie in Istanbul, 20 mei 2012.

 

*1 Zie: https://nl.wikipedia.org/wiki/Kozakken

*2 Zie: https://en.wikipedia.org/wiki/Circassian_genocide

Op de video is een, voor het podium, aangepaste versie van Uerk' k'afa (Dans van de edelen) te zien, in een uitvoering van het Tsjerkessische dansgezelschap Kabardinka (omstreeks 2015 opgenomen in Moskou). De dans mocht oorspronkelijk alleen uitgevoerd worden door zonen en dochters van de (islamitische) Tsjerkessische aristocratie. De beheerste, afstandelijke bewegingen en houdingen maakten deel uit van de gedragscodes van deze maatschappelijke klasse; uitingen als emoties tonen, elkaar aankijken of elkaar aanraken waren niet toegestaan. De dans wordt ook nu nog op Tsjerkessische feesten uitgevoerd, evenals door de Tsjerkessische jeugd op culturele evenementen.

 

Wat Poetin drijft

Volodimir Zelenski

Vanmorgen sprak Volodimir Zelenski de Tweede Kamer toe via een videobel-verbinding. Zelenski, die inmiddels de statuur van een groot staatsman heeft verworven, riep de Nederlandse regering op om meer wapens te leveren aan Oekraïne, met name meer Stingers en luchtafweersystemen. In zijn speech verwees de Oekraïense president naar enkele ingrijpende gebeurtenissen in het Nederlandse verleden, zoals het bombardement op Rotterdam in mei 1940 en het neerhalen van vlucht MH17, in juli 2014, door Oekraïense separatisten.

Zelenski verwees ook naar 1 april 1572 - morgen precies 450 jaar geleden - toen de Spanjaarden door de watergeuzen verdreven werden uit Den Briel, waarna de tot dan toe weinig succesvolle vrijheidsoorlog van de Nederlanden tegen de tirannie van de Spaanse koning een opzienbarende kentering begon te vertonen. Hij zei daarover: "De tolerantie en verscheidenheid in Europa die daardoor ontstaan is, wordt nu aangevallen." Waarmee hij waarschijnlijk bedoelde dat de Nederlandse volksopstand - resulterend in het uitroepen van de republiek - het uiteindelijk had gewonnen van de repressieve Spaanse autocratie en daarmee een belangrijke stempel had gedrukt op de ontwikkeling van democratische processen in Europa en later eveneens in die van de Nieuwe Wereld.*1

 

Pieter Waterdrinker

Op 20 februari 2018 was schrijver/journalist Pieter Waterdrinker te gast in een aflevering van het Studium Generale-programma van de Universiteit Utrecht. Waarschijnlijk is hij de beste Rusland-duider die er momenteel in Nederland rondloopt, vooral natuurlijk door het feit dat hij er zo lang gewoond en er veel over geschreven heeft. Al veertig jaar houdt hij zich bezig met het doorgronden van de Russische cultuur en geschiedenis.

Ook over Vladimir Poetin heeft hij een uitgesproken mening. Volgens de schrijver, die wordt geïnterviewd door filosoof Herman Philipse, hebben we in het Westen tot nu toe te weinig moeite genomen om de psyche van de Russische leider te doorgronden. En dat is vreemd, want het toekomstige lot van Rusland, en dus ook dat van Europa, hangt, volgens Waterdrinker, in sterke mate mede van Poetin af.

Ruim een maand na de Russische inval in Oekraïne kunnen we vaststellen dat hij het tijdens dat interview van vier jaar geleden op tal van punten bij het rechte eind heeft gehad. Zowel de ziel van Poetin als die van het Russische volk worden er iets toegankelijker door. Hetgeen vanzelfsprekend niet betekent dat we begrip dienen op te brengen voor de vele (oorlogs)misdaden die het Russische leger momenteel in Oekraïne begaat. Laat staan voor de volstrekt verwerpelijke invasie aldaar.


©Huub Drenth

 

 

*1 Zie: https://www.youtube.com/watch?v=3Rn_VzqqH1Q

 

Hatred is a hidden treasure

 

Why Vladimir Putin has already lost this war

Yuval Noah Harari, The Guardian, February 28, 2022

The Russians may yet conquer Ukraine. But Ukrainians have shown in the past few days that they will not let them hold it.

 

 
BBC News, March 2, 2022.

Less than a week into the war, it seems increasingly likely that Vladimir Putin is heading towards a historic defeat. He may win all the battles but still lose the war. Putin’s dream of rebuilding the Russian empire has always rested on the lie that Ukraine isn’t a real nation, that Ukrainians aren’t a real people, and that the inhabitants of Kyiv, Kharkiv and Lviv yearn for Moscow’s rule. That’s a complete lie – Ukraine is a nation with more than a thousand years of history, and Kyiv was already a major metropolis when Moscow was not even a village. But the Russian despot has told his lie so many times that he apparently believes it himself.

When planning his invasion of Ukraine, Putin could count on many known facts. He knew that militarily Russia dwarfs Ukraine. He knew that Nato would not send troops to help Ukraine. He knew that European dependence on Russian oil and gas would make countries like Germany hesitate about imposing stiff sanctions. Based on these known facts, his plan was to hit Ukraine hard and fast, decapitate its government, establish a puppet regime in Kyiv, and ride out the western sanctions.

 

The city of Zjitomir in northern Ukraine.

But there was one big unknown about this plan. As the Americans learned in Iraq and the Soviets learned in Afghanistan, it is much easier to conquer a country than to hold it. Putin knew he had the power to conquer Ukraine. But would the Ukrainian people just accept Moscow’s puppet regime? Putin gambled that they would. After all, as he repeatedly explained to anyone willing to listen, Ukraine isn’t a real nation, and the Ukrainians aren’t a real people. In 2014, people in Crimea hardly resisted the Russian invaders. Why should 2022 be any different?

With each passing day, it is becoming clearer that Putin’s gamble is failing. The Ukrainian people are resisting with all their heart, winning the admiration of the entire world – and winning the war. Many dark days lie ahead. The Russians may still conquer the whole of Ukraine. But to win the war, the Russians would have to hold Ukraine, and they can do that only if the Ukrainian people let them. This seems increasingly unlikely to happen.

 

Ukrainian freedom fighter.

Each Russian tank destroyed and each Russian soldier killed increases the Ukrainians’ courage to resist. And each Ukrainian killed deepens the Ukrainians’ hatred of the invaders. Hatred is the ugliest of emotions. But for oppressed nations, hatred is a hidden treasure. Buried deep in the heart, it can sustain resistance for generations. To reestablish the Russian empire, Putin needs a relatively bloodless victory that will lead to a relatively hateless occupation. By spilling more and more Ukrainian blood, Putin is making sure his dream will never be realised. It won’t be Mikhail Gorbachev’s name written on the death certificate of the Russian empire: it will be Putin’s. Gorbachev left Russians and Ukrainians feeling like siblings; Putin has turned them into enemies, and has ensured that the Ukrainian nation will henceforth define itself in opposition to Russia.

Nations are ultimately built on stories. Each passing day adds more stories that Ukrainians will tell not only in the dark days ahead, but in the decades and generations to come. The president who refused to flee the capital, telling the US that he needs ammunition, not a ride; the soldiers from Snake Island who told a Russian warship to “go fuck yourself”; the civilians who tried to stop Russian tanks by sitting in their path. This is the stuff nations are built from. In the long run, these stories count for more than tanks.

The Russian despot should know this as well as anyone. As a child, he grew up on a diet of stories about German atrocities and Russian bravery in the siege of Leningrad. He is now producing similar stories, but casting himself in the role of Hitler.

The stories of Ukrainian bravery give resolve not only to the Ukrainians, but to the whole world. They give courage to the governments of European nations, to the US administration, and even to the oppressed citizens of Russia. If Ukrainians dare to stop a tank with their bare hands, the German government can dare to supply them with some anti-tank missiles, the US government can dare to cut Russia off Swift, and Russian citizens can dare to demonstrate their opposition to this senseless war.

 

Desperate protesters in Kyiv.

We can all be inspired to dare to do something, whether it is make a donation, welcome refugees, or help with the struggle online. The war in Ukraine will shape the future of the entire world. If tyranny and aggression are allowed to win, we will all suffer the consequences. There is no point to remain just observers. It’s time to stand up and be counted.

Unfortunately, this war is likely to be long-lasting. Taking different forms, it may well continue for years. But the most important issue has already been decided. The last few days have proved to the entire world that Ukraine is a very real nation, that Ukrainians are a very real people, and that they definitely don’t want to live under a new Russian empire. The main question left open is how long it will take for this message to penetrate the Kremlin’s thick walls.

*

Yuval Noah Harari is a historian and author of Sapiens: A Brief History of Humankind

https://www.theguardian.com/commentisfree/2022/feb/28/vladimir-putin-war-russia-ukraine

Tranen om Oekraïne

 

Reptielenbrein

Dit filmpje geeft een goed beeld van wat er met een groot deel van de historische stad Aleppo gebeurde toen de luchtmacht van Vladimir Poetin zich in 2016, op uitnodiging van president Bashar al-Assad, actief met de burgeroorlog in Syrië ging bemoeien.*1 Er bleef simpelweg niets van al die stadswijken over. Eind 1999 was een dergelijk iets, onder Poetins kersverse presidentschap, ook al gebeurd met de hoofdstad Grozny van de kleine Kaukasische deelrepubliek Tsjetsjenië. Als Grozny in februari 2000 valt wordt het door de VN 'de meest verwoeste stad op aarde' genoemd. Zo'n dertigduizend Tsjetsjenen, onder wie veel vrouwen en kinderen, zijn dan in een paar maanden tijd door excessief Russisch geweld om het leven gekomen, waarvan ongeveer een kwart in Grozny.

Nu Poetin zijn tanden in Oekraïne en haar hoofdstad Kiev heeft gezet valt dus louter het ergste te vrezen, het lijkt me volstrekt zinloos om daar nog illusies over te hebben. Het Russische volk (en de wereld) zit met een politiek leider opgescheept bij wie alleen het reptielenbrein tot volle wasdom is gekomen, elke morele of ethische code is hem vreemd. Wat dat betreft verschilt hij maar weinig van megalomane en paranoïde psychopaten als Adolf Hitler en Jozef Stalin. Het is dan ook zaak om de NATO zo snel mogelijk op volle sterkte te brengen en ons economisch onafhankelijk van Moskou te maken (met name op het vlak van gas en olie), willen we niet als speelbal van Groot-Rusland eindigen. De dapper voor hun vrijheid strijdende Oekraïners zullen we, wat mij betreft, ondertussen op alle mogelijke manieren moeten steunen.


©Huub Drenth

 

Poetins droom: Groot-Rusland

*1 Het lied Dan huilt mijn hart wordt gezongen door Ernst Jansz en zijn dochter Luna. Eind jaren zeventig was Ernst Jansz de oprichter van de band Doe Maar.

Goed nieuws

Outside Europe you may need a VPN to watch this video.

Met deze kür won het Russische koppel Evgenia Tarasova en Vladimir Morozov de zilveren medaille bij het kunstrijden in Peking. Eigenlijk hadden ze goud verdiend, maar de jury besliste dat die medaille naar China ging. Hoe het ook zij, voor mij vormde hun artistieke en sportieve prestatie het hoogtepunt van de Olympische Spelen, hetgeen mede door de muziekkeuze van het stel kwam (Lighthouse van Patrick Watson). Er komt dus niet alleen maar ellende uit Rusland, waarbij ik uiteraard niet wil uitsluiten dat veel inwoners van Oekraïne daar momenteel waarschijnlijk heel anders over denken.*1

Ook bleek Nederland een enigszins naïeve chef de mission naar Peking gestuurd te hebben. Hij heeft persoonlijk geen enkele extreme schending van de mensenrechten in China waargenomen en begrijpt dan ook niet goed waarom sporters zich nogal geremd voelden om, vooraf of tijdens hun verblijf aldaar, kritiek te uiten richting het Chinese regime. Hij had graag aan de politieke situatie een positieve bijdrage willen leveren maar tot zijn spijt was de Nederlandse afvaardiging daarvoor iets te klein. HD

 

BEIJING (ANP) - 20/02/2022 De Nederlandse sportploeg heeft zich de voorbije weken bij de Olympische Spelen niet onveilig gevoeld. Chef de mission Carl Verheijen zei dat na een vraag naar aanleiding van uitspraken van langebaanschaatser Nils van der Poel, die bij thuiskomst in Zweden het onverantwoord noemde het grootste sportevenement ter wereld in een land te houden waar mensenrechten worden geschonden.

"Ik heb het gevoel dat wij veilig zijn en ook de mogelijkheid hebben geboden, vooraf, om als je iets zou willen poneren of uiten, dat zou moeten kunnen", aldus Verheijen. "Je ziet aan Van der Poel dat hij ervoor heeft gekozen dat te doen op het moment dat hij weer thuis was. Maar er zijn geen signalen geweest dat dat niet zou kunnen of mogen. Dat sommige atleten dat gevoel wel hebben, is geen goed teken. Je wil, binnen de regels en afspraken die we hier gemaakt hebben, dat het zou moeten kunnen."

Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch noemde de Spelen in China 'horror-Spelen' en vindt ook dat het Internationaal Olympisch Comité (IOC), door het houden van de Spelen in Beijing, medeplichtig is aan misdaden tegen de mensheid. Verheijen: "Dat vind ik een behoorlijk pittige uitspraak. Daar wil ik ook geen antwoord op geven. Daar herken ik te weinig bewijzen voor. Het is goed dat Human Rights Watch, en ook Amnesty International, aandacht geven aan de omstandigheden en de mensenrechten hier. Je kunt niet verwachten dat je met veertig sporters en een groep begeleiders alles kan veranderen. Wat het IOC goed gedaan heeft, bij het toekennen van de volgende Spelen, is dat ze ook dit soort zaken meenemen in het besluit waar de Spelen georganiseerd worden."

 

 ***

Russische inval in Oekraïne

*1 In de vroege ochtend van donderdag 24 februari, vier dagen na de plaatsing van deze post, viel Rusland met veel geweld en machtsvertoon Oekraïne binnen, zowel in het noorden, vanuit Belarus in de richting van Kiev, als in het oosten, in de Donbas en de regio Charkiv. Later bleek dat dit gebeurde met medeweten van de hoogste baas van de Volksrepubliek China. President Qi Jinping had Poetin vriendelijk verzocht nog even met de invasie en het grootschalige vernietigen, verkrachten en moorden te wachten tot de Olympische Winterspelen voorbij waren. Een verzoek waar Vladimir Poetin vanzelfsprekend, welopgevoed als hij is, met alle plezier aan voldeed.

 

Nils van der Poel

 

Nils van der Poel is een Zweedse schaatser met een Nederlandse achternaam. Op de Olympische Winterspelen in China behaalde hij onlangs op de lange afstanden twee gouden medailles. Hij baarde vorige week opzien door de leiding van de Nederlandse schaatsploeg te betichten van corrupt gedrag omdat een van hen de ijsmeester van de Pekingse schaatsarena voortdurend zou proberen te beïnvloeden (wat klopte). Na zijn gouden rit op de 10 kilometer wekte hij bovendien verbazing door zijn, zeer onorthodoxe, trainingsschema's online te zetten en aan te kondigen dat hij waarschijnlijk gaat stoppen met schaatsen. Nils is dus best wel een apart figuur, hetgeen mogelijk met zijn (deels) Nederlandse roots te maken heeft. Hoe het ook zij, hij is een van de weinige sporters - misschien zelfs de enige - die zich tot nu toe expliciet over het Chinese mensenrechtenbeleid heeft uitgelaten. Weliswaar na terugkomst uit Peking, en inmiddels met twee gouden plakken op zak, maar de zwaar onderdrukte Oeigoeren en Tibetanen (evenals de bewoners van Hong Kong) zullen hem er ongetwijfeld dankbaar voor zijn. Voor zover die nog in leven zijn en niet in een Chinees 'heropvoedingskamp' zitten, althans. HD

 

Hitler

Na zijn terugkeer in Zweden, een paar dagen geleden, vergeleek Van der Poel de situatie in China met die in het Duitsland van Adolf Hitler. In een interview met een journalist van de krant Aftonbladet zegt de schaatser dat het 'buitengewoon onverantwoord' is om de Spelen toe te wijzen 'aan een land dat mensenrechten zo overduidelijk schendt als het Chinese regime'. Hij trekt in het gesprek een parallel met de Olympische Spelen die in 1936 in Berlijn werden gehouden, maar verwijst ook naar de Winterspelen in het Russische Sotsji in 2014.

 

"De Olympische Spelen zijn geweldig, het is een fantastisch sportevenement waar de wereld verenigd is en landen elkaar ontmoeten," stelt Van der Poel. Maar op de achtergrond spelen volgens hem vanzelfsprekend ook politieke motieven een belangrijke rol en die hoeven niet per se altijd vredelievend van aard te zijn. Want zo'n groot prestigieus evenement organiseren ''is precies wat Hitler deed voordat hij Polen binnenviel, en wat Rusland deed voorafgaand aan de inval in Oekraïne.'' Direct na de Spelen in Sotsji annexeerde Poetin immers de Krim. Als we op Nils van der Poels woorden afgaan is het dus niet onwaarschijnlijk dat Xi Jinping binnenkort Taiwan inlijft of ergens anders een stuk land inpikt. Maar eerst moeten we natuurlijk even afwachten of Rusland een dezer dagen een oorlog met Oekraïne begint.


©Huub Drenth

 

 Demonstrerende Oeigoerse vrouwen in Kazachstan.

 

May Khoen's voorouders ~ deel 15

Het is inmiddels bijna een jaar geleden dat ik voor het laatst een post aan May Khoen's voorouders gewijd heb. Vooral de corona-crisis was daar debet aan. De lockdowns en de vele andere beperkende maatregelen hadden een grote impact op mijn sociale leven en daarom moest ik alle zeilen bijzetten om mentaal in balans te blijven, want geregeld kwam ik wekenlang in een soort van eenzame opsluiting terecht. Ook miste ik, door die barre omstandigheden, May Khoen op een veel intensere manier dan eerst, in elke vezel in mijn lijf voelde ik wat het betekent om een 'achterblijver' te zijn. Het lukte me niet meer om met haar verborgen verleden bezig te zijn, daarvoor was het onderwerp op de een of andere manier te 'vervreemdend' geworden. Letterlijk, want inmiddels kon ik het stratenplan van Semarang - van nota bene een eeuw geleden - wel dromen terwijl dat van mijn thuisstad Groningen tegelijkertijd steeds meer aan betekenis verloor.

Intussen gaat het weer wat beter. Ik heb contact met bloed-verwanten van Khoen in allerlei delen van de wereld en de afgelopen tijd hebben ook enkele internationaal georiënteerde wetenschappers mijn blog ontdekt. Dat geeft de burger moed en daarom begin ik thans aan de laatste etappe van dit project, waarin ik mij met name zal richten op het leven van (oma Nel) Ko Kiong Nio, het enige lid van May Khoen's voorouders dat ik persoonlijk heb gekend. HD

 

De nazaten van Ko Djie Soei

Bovenstaande foto kwam ik onlangs tegen in May Khoen's fotoarchief. Hij werd gemaakt omstreeks 1927 en de personen die erop te zien zijn behoren waarschijnlijk tot de familie waaruit haar grootmoeder van moederszijde, Nel Ko Kiong Nio, stamt. Als dat daadwerkelijk zo is betreft het hier dus het nageslacht van overgrootvader Ko Djie Soei die in 1922 overleden is. Oma Nel staat zelf ook op de foto, zij is de tweede staande vrouw links en op dat moment ongeveer 22. May Khoen's moeder, Betty Oey, oma Nels dochter, is eveneens aanwezig, zij is het kleine meisje uiterst rechts vooraan en zal toen ongeveer drie jaar oud zijn geweest. De vrouw tegen wie ze leunt is mogelijk haar grootmoeder Lie Hiang Nio.

Blijkbaar is er sprake van een bijeenkomst met een zeer speciaal karakter, gezien de kledij waarin de leden van het gezelschap zich gestoken hebben. Dat veel van de heren een rokkostuum dragen is een indicatie dat ze belangrijke posities in het koloniale economische bestel innemen. Hetzelfde geldt voor een aantal vrouwen in de tweede rij, hun modieuze westerse kleding vormt eveneens een aanwijzing voor de vermogende en geprivilegieerde klasse waarvan ze deel uitmaken. En vanzelfsprekend zijn de sarongs en de kabaja's van de 'Indisch' geklede dames ook allerminst van goedkope kwaliteit.

Wat meteen opvalt is dat er veel meer vrouwen op de foto staan dan mannen, de reden hiervan zou kunnen zijn dat Ko Djie Soei veel meer dochters had dan zonen. Er staan trouwens ook geen jongetjes op, alleen maar meisjes. Op de achterste rij bevinden zich in het midden twee Europeanen. Hun aanwezigheid geeft aan de foto een speciaal cachet, het onderstreept nog eens dat het hier om meer dan zomaar een familieportret gaat. Ook het Chinese kostuum, 'baju tui khim' geheten, dat de persoon rechts van hen draagt is opvallend, want dat zag je toen al niet zo vaak meer. In 1919 werden de kledingvoorschriften voor de Chinese bevolkingsgroep in Indië formeel afgeschaft, voor die tijd waren zowel de mannen als de vrouwen verplicht om in de openbare ruimte Chinese kleding te dragen, die regel werd echter al een tijd nog maar amper gehandhaafd.

 

Traditionele Chinese kleding, Java ca. 1900.

 

Twee vrouwen

Wie de vrouwen op de eerste rij van de groepsfoto precies zijn is niet geheel duidelijk. Mogelijk zijn het de echtgenotes en een aantal van de (tien) dochters van Ko Djie Soei maar dat is uiteraard pure speculatie. De drie in het midden nemen de belangrijkste posities in en het is zeer aannemelijk dat dit met anciënniteit te maken heeft. Van Ko Djie Soei is bekend dat hij in ieder geval bij twee officiële echtgenotes kinderen had. Zijn eerste vrouw, Tjan Kawit Nio, had zeven (volwassen) kinderen, zijn andere vrouw, Lie Hiang Nio, May Khoen's overgrootmoeder, had er acht.*1 Ko Djie Soei is ook nog met een derde vrouw getrouwd geweest (officieel was zij echtgenote nummer twee); zij stierf jong en had geen kinderen, haar naam is onbekend. 

De locatie van de foto betreft waarschijnlijk het woonhuis van (de familie) Ko Djie Soei. De fotograaf heeft het gezelschap plaats laten nemen onder de overkapping van de pendopo, de gaanderij aan de voorkant van het huis. Waar deze domicilie zich in Semarang (in 1927) precies bevond, in het Chinese stadsdeel of in de landelijke periferie (mogelijk Randoesari), is helaas niet bekend.

Zoals ik eerder al aangaf blijft het raden naar de namen van de vele afgebeelde personen. De peranakan-Chinese mannen op de laatste rij zijn waarschijnlijk een aantal van de zonen van Ko Djie Soei, in totaal had hij er vijf (net zoals bij de vrouwen kunnen er zich ook 'aangetrouwden' tussen bevinden). Het grote leeftijdsverschil tussen de volwassen personen is op zich niet heel erg vreemd, Ko Djie Soei's kinderen werden geboren in de periode tussen circa 1880 en 1910, waardoor er tussen de jongste en de oudste van zijn nazaten een verschil van minstens dertig jaar bestond, een aantal van zijn kleinkinderen was daardoor ouder dan zijn jongste kinderen.

In een voetnoot hieronder volgt een opsomming van de kinderen van Ko Djie Soei en zijn twee echtgenotes. En eveneens van de personen met wie ze trouwden. Ik verzoek eenieder die weet wie op de foto bij welke naam hoort contact op te nemen met ondergetekende. Zodat dit raadsel kan worden opgelost.*2

©Huub Drenth

 

 Java, traditioneel en modern.

*1 Kinderen van Ko Djie Soei en Tjan Kawit Nio:

1. Ko Ging Nio              (trouwt met: Tjiook Ging Kie)
2. Ko Gien Nio              (trouwt met: Tjoa Yan Kwie)
3. Ko Tiet Nio                (trouwt met: Liem Ing Pie)
4. Ko Kioe Nio              (trouwt met: Yap Soei/Swie Tjiong)
5. Ko Hong Ien              (trouwt met: Lie Hoei/Hwie Nio)
6. Ko Hong Aan            (trouwt met: Oei Tjik Nio en Kho Liem Nio)
7. Ko Hong Liang          (trouwt met: Lie Melk Nio)

Kinderen van Ko Djie Soei en Lie Hiang Nio:

1. Ko Mien Nio             (trouwt met: Liem Tjay Ie)
2. Ko Tjioe Nio             (Threes, trouwt met: Liem Eng Chee)
3. Ko Koen Nio             (Tru, trouwt met: Tan Kong Kien)
4. Ko Hong Tjiang        (trouwt met: Tan Kiem Biauw Nio)
5. Ko Hong Liem          (trouwt met: Corrie Oey, zus van Willy Oey)**
6. Ko Kiong Nio           (oma Nel, trouwt met: Willy Oey)
7. Ko Sien Nio              (trouwt met: Kouw Liat Gwan)
8. Ko Corrie Nio           (trouwt met: Kwik Thiam Koen)

** Ko Hong Liem veranderde tijdens het Suharto-tijdperk zijn naam in Koentjoro Hadilaksono. Zijn vrouw Corrie Oey veranderde haar naam in Karijanti Widigdo.

*2 Tot op heden wist geen van May Khoen's bloedverwanten, zowel in Indonesië als in Nederland, die vraag te beantwoorden. Hopelijk komt daar nu verandering in.

 

Dit was deel 15 van May Khoen's voorouders.

Zie voor deel 14: https://maykhoentan.blogspot.com/2021/02/may-khoens-voorouders-deel-14.html

Zie voor deel 16: https://maykhoentan.blogspot.com/2023/11/may-khoens-voorouders-deel-16.html

De spiegel - Andrej Tarkovski

 

 

Herinneringen

Eergisteren keek ik naar De spiegel van Andrej Tarkovski, de enige film uit zijn oeuvre die ik nog nooit gezien had.*1 Ik ben er nog steeds zwaar van onder de indruk en dat zal waarschijnlijk ook nog wel even zo blijven. De film is als een gedicht, niet zozeer in woorden maar direct in beelden. Tijd en herinneringen slepen je mee, naar de verste uithoeken van je eigen ziel, als in een lange onbestemde droom of een bizarre psychedelische trip. Terwijl je ernaar kijkt is het onmogelijk om te duiden wat je precies ziet of meemaakt, tegelijkertijd komen de beelden je voortdurend heel bekend voor en heb je het gevoel dat er, ondanks de chaos, wel degelijk sprake van een samenhangend geheel is. Voor mij, die voortdurend overgeleverd is aan herinneringen aan May Khoen, vormde De spiegel (Зеркало, Zerkalo) dan ook een wereld van associaties en herkenning.

De film stamt uit 1975, dus nog uit het Sovjet-tijdperk, maar dat is eigenlijk nergens aan te merken. Tarkovski (1932-1986) was als mens en kunstenaar zeer integer en eigenzinnig waardoor hij, net als zijn beroemde landgenoot Joseph Brodsky, de dichter, niet anders kon dan voortdurend zijn eigen intuïtie volgen. Een eigenschap waardoor hij regelmatig met tegenwerking van de Sovjet-autoriteiten te maken kreeg, omdat zijn films niet een 'waarheidsgetrouw' beeld van (de geschiedenis van) de communistische heilstaat zouden geven. In eigen land werd hij (op last van het regime) verguisd, terwijl hij in het buitenland de ene belangrijke filmprijs na de andere in de wacht sleepte. Dit was dan ook de reden dat hij in 1979 Rusland verliet en zijn laatste twee films, Nostalghia en Offret (Het offer), in respectievelijk Italië en Zweden maakte.

 

May Khoen, Venetië 1979.

Waarheid

Elke kunstenaar die concessies aan de eigen innerlijke waarheid doet is voor altijd verloren, die stellige mening was Tarkovski toegedaan. Ik denk dat hij daarmee eigenlijk ieder mens bedoelde, dus iedereen die verzaakt aan de stem van zijn geweten of de roep van de ziel en die een leven leidt dat in wezen niet het zijne of het hare is. In zijn boek Sculpting in time zegt hij daarover het volgende:

If you throw even a cursory glance into the past, at the life which lies behind you, not even recalling its most vivid moments, you are struck every time by the singularity of the events in which you took part, the unique individuality of the characters whom you met. This singularity is like the dominant note of every moment of existence; in each moment of life, the life principle itself is unique. The artist therefore tries to grasp that principle and make it incarnate, new each time; and each time he hopes, though in vain, to achieve an exhaustive image of the Truth of human existence. The quality of beauty is in the truth of life, newly assimilated and imparted by the artist, in fidelity to his personal vision.
Anyone at all subtle will always distinguish in people's behaviour truth from fabrication, sincerity from pretence, integrity from affectation. From experience of life a kind of filter grows up in the perception, to stop us giving credence to phenomena in which the structural pattern is broken—whether deliberately so or inadvertently, through ineptness.
There are people incapable of lying. Others who lie with inspiration, convincingly. Others again don't know how to, but are incapable of not lying, and do so drably and hopelessly. Within our terms of reference—namely, precise observation of the logic of life—only the second category detect the beat of truth and can follow the capricious twists of life with an almost geometrical accuracy.*2

Maria Vishnyakova

Ik kan de verhaallijn van de film hier niet navertellen, daarvoor is de structuur te ingewikkeld. Te ondefinieerbaar ook. Freud en Jung heb je erbij nodig, plus een snelcursus literatuur- en kunstgeschiedenis; een stevige dosis existentiële filosofie kan ook geen kwaad, terwijl een milligram psilocybine misschien ook wel eens zou kunnen helpen. Globaal gezien gaat het over zijn jeugd en over de herinneringen daaraan op latere leeftijd, evenals over de relatie met zijn ouders en zijn zus Marina en zijn gevoel van identiteit. Het personage van zijn moeder, Maria Vishnyakova, staat erin centraal. Het personage van zijn vader Arseni Tarkovski, die dichter was en in 1937 het gezin verliet, is in de film nauwelijks aanwezig maar Arseni's stem valt wel te horen aangezien hij een drietal van zijn eigen gedichten voorleest, zoals ook bijvoorbeeld deze:

Vroeg in de morgen wachtte ik gisteren.
Zij raadden al dat je niet komen zou.
Weet je nog wat voor weer het was?
Als een feestdag! Zonder jas stond ik
buiten.

Je kwam vandaag, en men had voor ons
regen, een druilerige dag,
tot de late uren, en
druppels vallend langs koude twijgen.

Met woorden zijn ze niet te stillen,
met een doek niet weg te wissen...

Arseni Tarkovski
(uit: Gost'ja-Zveda 1929-1940)

 

©Huub Drenth

 

*1 De film is in zijn geheel, met Engelse ondertiteling, op YouTube te zien.

*2 Sculpting in time: Reflections on the Cinema, page 104-106.

Zie ook: https://en.wikipedia.org/wiki/Andrei_Tarkovsky

 

Andrej en zijn moeder Maria in 1947.

 

PS Dit is de 100e post in deze blog. Een niet onbelangrijk feit, lijkt mij. Voor elk van die posts vormde May Khoen, direct of indirect, de inspiratiebron. Haar waarheid en schoonheid maken voor altijd deel uit van mijn leven. HD